W referendum wzięło udział więcej osób, niż KO, Trzecia Droga i Nowa Lewica miały wyborców.

Liczba osób uprawnionych do udziału w referendum, którym wydano karty do głosowania w lokalach wyborczych wyniosła 12 139 611, a liczba kart ważnych (liczba osób, które wzięły udział w referendum) wyniosła 12 082 588.

Więcej niż połowa uprawnionych do głosowania to byłoby 14 766 298 osób.

Do tego, aby referendum było wiążące, zabrakło więc 2 626 687 osób głosujących.

Ponad 10,6-10,8 mln osób na „nie”

Na pytanie 1. „Czy popierasz wyprzedaż majątku państwowego podmiotom zagranicznym, prowadzącą do utraty kontroli Polek i Polaków nad strategicznymi sektorami gospodarki?”

– liczba odpowiedzi pozytywnych „TAK” wyniosła 394 704,

— liczba odpowiedzi negatywnych „NIE” wyniosła 10 857 496.

Na pytanie 2. „Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?”

— liczba odpowiedzi pozytywnych „TAK” wyniosła 608 254,

— liczba odpowiedzi negatywnych „NIE” wyniosła 10 675 211.

Na pytanie 3. „Czy popierasz likwidację bariery na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi?”

— liczba odpowiedzi pozytywnych „TAK” wyniosła 445 270,

— liczba odpowiedzi negatywnych „NIE” wyniosła 10 808 410.

Na pytanie 4. „Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowym mechanizmem relokacji narzucanym przez biurokrację europejską?”

— liczba odpowiedzi pozytywnych „TAK” wyniosła 360 803,

— liczba odpowiedzi negatywnych „NIE” wyniosła 10 878 863.

Zatem na każde z pytań większość głosujących udzieliła odpowiedzi „NIE” – odpowiednio dla każdego pytania było to 96,49%, 94,61%, 96,04%, 96,79%. Odpowiedź negatywna przy każdym z pytań została wybrana przez co najmniej ponad 10,68 mln osób.

Krótko i po czasie

Ustawa z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym przewiduje następujące zasady jego przeprowadzenia:

„2. Głosowanie odbywa się w lokalu obwodowej komisji do spraw referendum, w ciągu jednego dnia lub dwu kolejnych dni.

3. Jeżeli głosowanie w referendum przeprowadza się w ciągu jednego dnia, głosowanie odbywa się bez przerwy od godziny 6 do 22.
4. Jeżeli głosowanie w referendum przeprowadza się w ciągu dwóch dni, głosowanie odbywa się każdego z tych dni bez przerwy od godziny 6 do 20, a przerwa następuje od godziny 20 pierwszego dnia do godziny 6 drugiego dnia”.

Nie wykorzystano więc możliwości, jakie dawała ustawa. Dlaczego nie zorganizowano referendum w trybie przewidzianym w ustawie? Dłuższe przeprowadzenie głosowania mogło wpłynąć na jego wynik. Czy referendum potraktowano więc z należytą powagą, „doczepiając” je i uzależniając godziny jego przeprowadzenia od wyborów parlamentarnych?

Niewiążące, a czy nieważne?

Wreszcie – czy można uznać rozstrzygnięcie referendum za nieważne, jeśli nawet było niewiążące?

Referendum zmierza do rozstrzygnięcia wątpliwości – jego wiążący wynik oznacza, że trzeba podjąć działania w sprawach, o które się pytało:

„Właściwe organy państwowe podejmują niezwłocznie czynności w celu realizacji wiążącego wyniku referendum zgodnie z jego rozstrzygnięciem przez wydanie aktów normatywnych bądź podjęcie innych decyzji, nie później jednak niż w terminie 60 dni od dnia ogłoszenia uchwały Sądu Najwyższego o ważności referendum w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej” – przewiduje ustawa.

W przypadku tego referendum pytania nie dotyczyły kwestii nierozstrzygniętych – intencją było „zabezpieczenie się” przed zmianą już istniejącego stanu rzeczy. Czy jeśli wynik referendum jest niewiążący oznacza to, że ten aktualny stan rzeczy będzie zmieniony? Trzeba wątpić.

Ponad 10 mln osób, które wyraziły swoją wolę – negatywną dla ewentualnych zmian – to więcej, niż opowiedziało się w wyborach parlamentarnych razem za KO (6 629 402 głosów) i Trzecią Drogą (3 110 670 głosów).

Natomiast wzięło udział w referendum więcej osób, niż zagłosowało razem na te dwa komitety i jeszcze Nową Lewicę (1 859 018 głosów).

Te trzy komitety zebrały 11 599 090 głosów. W referendum wzięło udział 12 082 588 osób.

Czy to mało? Czy na pewno można zlekceważyć taki wynik – niewiążącego – referendum?