W trzecim kwartale 2023 r. w UE nastąpił ogólny spadek cen produktów rolnych.
Fot. Alexa z Pixabay
W trzecim kwartale 2023 r. w UE nastąpił ogólny spadek cen produktów rolnych.
Fot. Alexa z Pixabay
Ceny skupu w UE w 2023 roku
W trzecim kwartale 2023 roku ceny produktów rolnych spadły – podaje Eurostat.
Ceny produktów rolnych w UE, zarówno w przypadku produktów, jak i nakładów niezwiązanych z inwestycjami, spadły w trzecim kwartale 2023 r., potwierdzając odwrócenie tendencji po silnym wzroście cen w latach 2021 i 2022. Te najnowsze dane sugerują dalszą stabilizację światowych rynków rolnych po okresie zakłóceń.
Średnia cena produktów rolnych, które rolnicy otrzymują od gospodarstwa, spadła w III kwartale 2023 r. o 9% w porównaniu z analogicznym kwartałem 2022 r. Przyspieszyło także tempo spadku cen środków produkcji rolnej niezwiązanych z inwestycji z -5% w drugim kwartale 2023 r. do -11% w trzecim kwartale.
Najwyższy wzrost cen produkcji rolnej przypadał na trzeci kwartał 2022 r. (+30% w porównaniu z analogicznym kwartałem 2021 r.). Nastąpiło wówczas wyraźne spowolnienie wzrostu cen, aż do spadku w trzecim kwartale 2023 roku: +26% w czwartym kwartale 2022, +17% w pierwszym kwartale 2023 i +2% w drugim kwartale tego roku.
Ogólny spadek cen produktów rolnych w trzecim kwartale 2023 r. odzwierciedlał wyraźne kontrasty między poszczególnymi produktami. Średnia cena zbóż spadła o około jedną trzecią (-32%, w tym mocne spadki m.in. żyta i meslinu, pszenicy i orkiszu oraz jęczmienia). Gwałtownie spadła także cena mleka (-15%), a wśród innych produktów odnotowano bardziej umiarkowane spadki w przypadku owoców (-5%) i drobiu (-3%).
Z drugiej strony w trzecim kwartale 2023 r. odnotowano również gwałtowny wzrost cen: najbardziej gwałtowny wzrost dotyczył oliwy z oliwek (+73% w porównaniu z tym samym kwartałem 2022 r.), a następnie materiałów roślinnych używanych do wyplatania (+50%), ziemniaków (pozostałe ziemniaki +48%, ziemniaki łącznie z nasionami i ziemniaki konsumpcyjne, oba +30%) oraz buraków cukrowych (+44%).
Wśród czynników produkcji niezwiązanych z inwestycjami najbardziej spadły ceny nawozów i polepszaczy gleby (-36%), energii i smarów (-18%) oraz pasz dla zwierząt (-12%).
Kwartalny spadek cen w 21 krajach UE
Na poziomie krajowym większość krajów UE (21 z 27) odnotowała spadek cen towarów rolnych od gospodarstw rolnych ogółem w trzecim kwartale 2023 r. w porównaniu z analogicznym kwartałem 2022 r. Najsilniejsze spadki cen odnotowano w kraje o wysokiej specjalizacji w zakresie zbóż i/lub mleka, tj. Bułgaria (-28%), Węgry (-26%), Litwa i Łotwa (po -24%) oraz Słowacja (-20%). Z kolei ceny wzrosły w 6 krajach Południa: w Grecji (+22%), na Cyprze (+11%), w Portugalii (8%), Hiszpanii i na Malcie (po +5%) oraz we Włoszech (+1%). Jednym z czynników stojących za tymi głównymi wzrostami był gwałtowny wzrost cen oliwy z oliwek, w tym +103% w Hiszpanii, +101% w Grecji, +99% w Portugalii i +31% we Włoszech.
Jeśli chodzi o nakłady niezwiązane z inwestycjami, najostrzejsze tempo spadku cen w porównaniu z trzecim kwartałem 2022 r. odnotowano na Litwie (-27%) i Holandii (-26%). Malta była jedynym krajem UE, który odnotował wzrost (+1%).