Norma GAEC 9 „Zakaz przekształcania lub zaorywania TUZ wyznaczonych jako wrażliwe pod względem środowiskowym na obszarach Natura 2000” zakazuje przekształcania i zaorywania trwałych użytków zielonych wrażliwych pod względem środowiskowym.

KRIR zwróciła się w końcu maja do MRiRW z wnioskiem o zobowiązanie instytucji ochrony środowiska do uzgadniania z izbami „wprowadzanych warstw normy GAEC 9”.

Nie wydaje się, aby ministerstwo uznawało to za możliwe – i potrzebne, a „warstwy ochrony” za „wprowadzane”, a nie już „wprowadzone”.

„Obowiązek wdrożenia normy GAEC 9 oraz wyznaczenia na terenie Polski trwałych użytków zielonych wrażliwych pod względem środowiskowym na obszarach należących do sieci Natura 2000 wynika z przepisów unijnych, tj. rozporządzenia 2021/2115 ustanawiającego przepisy dotyczące wsparcia planów strategicznych.

W nawiązaniu do powyższego na obszarach Natura 2000, na potrzeby normy GAEC 9 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wyznaczył trwałe użytki zielone wrażliwe pod względem środowiskowym. Określone one zostały w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie trwałych użytków zielonych wrażliwych pod względem środowiskowym, które weszło w życie dnia 15 marca 2023 roku.

Rozporządzenie to podlegało konsultacjom publicznym, w tym z samorządem rolniczym, w terminie od dnia 31 stycznia 2023 r. do dnia 22 lutego 2023 r.” – przypomniało ministerstwo w odpowiedzi.

Czy KRIR rzeczywiście uznała, że trzy lata po przyjęciu unijnych przepisów (przy których uchwalaniu, jako polski przedstawiciel w COPA COGECA, była co najmniej obecna, jeśli już nie wypracowywała tych rozwiązań) można konsultować ich brzmienie? A może chce pokazać, że – na wypadek kolejnych protestów – jednak dba o interesy rolników, zwłaszcza te związane z przekształcaniem TUZ na obszarach Natura 2000?

Trzeba przypomnieć, że przy wyznaczaniu sieci Natura 2000 w Polsce protestowały gminy. Podnosiły ograniczanie prawa własności i możliwości zarabiania na posiadanych nieruchomościach i podatkach. Domagały się refundacji strat. Odpowiedź wówczas udzielona zachęcała do korzystania z dobrodziejstw, jakie daje wpisanie na listę Natura 2000 – np. z możliwości rozwoju obiektów turystycznych i wypoczynkowych.

Dyrektywy ptasia i siedliskowa są wprowadzane w Europie od schyłku lat 70-tych ubiegłego wieku.

I od 20 lat w Polsce już wiadomo, że nie wszystko można zaorać… Czy teraz „ustalanie warstw ochrony” z izbami rolniczymi właśnie na wyznaczonych obszarach TUZ Natura 2000 może to zmienić?

Czy nie odwróci uwagi od kolejnych wprowadzanych „warstw ochrony” na ziemiach (jeszcze) uprawianych? Czy potrzebujemy dyskusji o szczegółach, czy kierunku? Czy za dwadzieścia lat znów okaże się, że żałowaliśmy róż, gdy płonęły lasy?