Unia Europejska szykuje zmianę przepisów dotyczących transportu zwierząt.

Szykuje od dawna – w ramach przeglądu wszystkich przepisów z zakresu dobrostanu w ramach strategii „Od pola do stołu”.

Obecnie sprawy dotyczące transportu zwierząt są regulowane rozporządzeniem 1/2005 oraz ustawy z 1997 r. o ochronie zwierząt. Komisja Europejska opublikowała 7 grudnia 2023 r. propozycję nowego rozporządzenia dotyczącego ochrony zwierząt podczas transportu.

Przedstawił je niedawno w sejmowej podkomisji dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Wojciech Wojtyra.

– Zmiany te dotyczą m.in. ograniczenia czasu transportu i wprowadzenia więcej przerw na odpoczynek – mówił. –  W przypadku transportu zwierząt przeznaczonych do uboju proponowane jest 9 godzin, a w przypadku transportu zwierząt w celach innych niż ubój zaproponowano 21 godzin. Obejmie to co najmniej jedną godzinę odpoczynku po 10 godzinach. Po tej podróży zwierzętom należy zapewnić 24 godziny odpoczynku poza pojazdem. W czasie odpoczynku zwierzęta muszą oczywiście być karmione i pojone. Po tym 24-godzinnym odpoczynku może się odbyć jeszcze jeden etap tej podróży, też 21-godzinny z 1-godzinnym odpoczynkiem po 10 godzinach. Projekt rozporządzenia zwiększa też dostępną dla zwierząt w czasie transportu powierzchnię w zależności od wagi i gatunku zwierzęcia. Nastąpi też poprawa warunków wywozu zwierząt poza Unię.

Wprowadzenie nowych wymogów ma zagwarantować, że ochrona podczas transportu będzie skutecznie stosowana również w przypadku wywozu aż do miejsca przeznaczenia tych zwierząt.

– W projekcie rozporządzenia proponuje się też uregulowanie temperatur podczas transportu – mówił Wojciech Wojtyra. – Wniosek przewiduje ochronę tych zwierząt zarówno w przypadku wysokich temperatur, jak i tych bardzo niskich. Wprowadzono też specjalne przepisy dotyczące zwierząt wrażliwych, takich jak zwierzęta w ciąży, kury nioski po zakończeniu cyklu produkcyjnego czy cielęta nieodsadzone od matki.

Opiniowanie trwa

– W projekcie planuje się też maksymalne wykorzystanie nowych technologii cyfrowych i narzędzi cyfrowych w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych. Zgodnie z proponowanymi przepisami, podmioty gospodarcze będą miały 5 lat na dostosowanie się do niektórych nowych środków. Będzie to prawdopodobnie wymagało planowania inwestycji. Niektóre firmy transportowe będą musiały zmienić pojazdy lub dokonać ich modernizacji – przyznał Wojciech Wojtyra.

Do projektu wpłynęło wiele uwag.

20 marca sejmowa Komisja do Spraw Unii Europejskiej przyjęła do wiadomości stanowisko rządu.

– Stanowisko rządu do projektowanego zarządzenia zostało zajęte dnia 1 marca 2024 r. – mówił Wojciech Wojtyra. – Rząd podzielił opinię na temat konieczności zapewnienia lepszego dobrostanu zwierząt w transporcie oraz powiązania wymogów z najnowszymi dowodami naukowymi, które przedstawiła FSA. Rada Ministrów generalnie ocenia więc pozytywnie przedłożony projekt. Wskazała natomiast, że niektóre przepisy projektu tego rozporządzenia wydają się zbyt ambitne lub trudne w stosowaniu i egzekwowaniu. Z tego względu konieczne są dalsze prace nad tym rozporządzeniem w celu wypracowania rozwiązań optymalnych dla wszystkich państw członkowskich. Chciałem też podkreślić, że w stanowisku rządu Rada Ministrów wyraziła obawę, iż wyższe koszty transportu wynikające z wyższych wymagań zostaną przeniesione na rolników. Wpłynie to na obniżenie opłacalności produkcji i doprowadzi do mniejszej dostępności cenowej produktów pochodzenia zwierzęcego dla konsumentów. Jak więc państwo widzą, stanowisko Rady Ministrów w tej sprawie jest bardzo ostrożne. Z jednej strony popieramy wszelkie działania, które przyczyniają się do poprawienia dobrostanu zwierząt gospodarskich podczas transportu, a z drugiej strony musimy dostrzegać też koszty, które będą związane z  wprowadzeniem tego rozporządzenia.