Przywódcy regionalni podzielili się z komisarzem UE Januszem Wojciechowskim swoim wezwaniem do wprowadzenia bardziej sprawiedliwych płatności bezpośrednich, regulacji rynku i dostosowanych do indywidualnych potrzeb w reakcji na wyzwania regionalne i środowiskowe. 

Liderzy lokalni i regionalni zatwierdzili jasne stanowisko w sprawie przyszłości Wspólnej Polityki Rolnej (WPR), podzielając propozycje zawarte w opinii przygotowanej pod przewodnictwem współsprawozdawców Isildy Gomes (PT / PES) i Piotra Całbeckiego (PL/EPL), przyjęte podczas czerwcowej sesji plenarnej Komitetu Regionów (KR) po debacie z Januszem Wojciechowskim, europejskim komisarzem ds. rolnictwa.

Przyszłość europejskiego rolnictwa była w ostatnich miesiącach główną kwestią polityczną w całej UE, a rolnicy organizowali znaczące protesty w odpowiedzi na różne kwestie mające wpływ na sektor rolniczy, w tym przepisy dotyczące ochrony środowiska, rosnące koszty i politykę handlową.

Przyszłość rolnictwa znalazła się w centrum uwagi kampanii przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w odpowiedzi na rosnącą nieufność społeczności wiejskich. Podczas debaty członkowie KR-u nawoływali przyszłą Komisję do przekształcenia WPR w politykę rolną, która jest sprawiedliwa, zrównoważona i oparta na solidarności, z korzyścią dla rolników, regionów, konsumentów i obywateli. Opowiadali się za trwałym finansowaniem UE, aby sprostać różnym wyzwaniom stojącym przed sektorem rolnym i obszarami wiejskimi, a także za bardziej regionalną WPR.

W przyjętej opinii regiony i miasta podkreślają, że sprawiedliwa redystrybucja płatności bezpośrednich dla rolników ma kluczowe znaczenie dla utrzymania działalności rolniczej na wszystkich obszarach geograficznych, spowolnienia wyludniania się obszarów wiejskich i porzucania gruntów oraz stawienia czoła długoterminowym wyzwaniom, takim jak utrzymanie miejsc pracy na odległych obszarach wiejskich oraz wspieranie sektorów i praktyk rolniczych, które podtrzymują źródła utrzymania i krajobrazy. Proponują także przeniesienie pomocy na hektar na pomoc opartą na pracochłonności  oraz przestrzeganiu warunków środowiskowych i społecznych, aby uniknąć pustynnienia obszarów wiejskich i lepiej wspierać małe i średnie gospodarstwa.

WPR powinna wspierać łagodzenie i przystosowanie się do zmian klimatycznych oraz walkę ze źródłami zanieczyszczeń środowiska, przy wsparciu rolników w przejściu na rolnictwo zrównoważone.

Ponadto, aby poprawić i ustabilizować dochody rolników, KR wzywa do silniejszej regulacji rynku, zarówno wewnętrznie, jak i na arenie międzynarodowej. Rolnicy potrzebują uczciwych i stabilnych cen, których nie można osiągnąć bez regulacji rynku, strategicznego uzupełniania zapasów, wysiłków na rzecz zwalczania nieuczciwych praktyk handlowych oraz klauzul lustrzanych zawartych w przeszłych i przyszłych europejskich umowach handlowych. WPR musi zapewniać obywatelom UE dostęp do bezpiecznych i wystarczających dostaw żywności, chroniąc jednocześnie zdolności produkcyjne i rynki konsumenckie.

Wreszcie przedstawiciele regionalni i lokalni wzywają, aby regiony odegrały znaczącą rolę w zarządzaniu WPR, aby lepiej ukierunkować interwencje w oparciu o specyfikę danych terytoriów.

Vasco Alves Cordeiro, przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów: – Reforma  wspólnej polityki rolnej to   niezbędny  krok,  aby  towarzyszyć rolnikom w UE w osiąganiu  godziwych dochodów i  transformacji ekologicznej.  Powinniśmy podkreślić, że zajęcie się kryzysem klimatycznym jest sposobem na obronę  wynagrodzeń rolników  i konkurencyjności europejskiego rolnictwa. Jednocześnie wiemy, że  nie ma sprawiedliwej  i zrównoważonej transformacji, jeśli polityka UE nie  uwzględnia  dużego  zróżnicowania terytorialnego naszych regionów, w tym najbardziej oddalonych. Dlatego Europejski Komitet Regionów wzywa  do głębszego zaangażowania władz lokalnych i regionalnych w  zarządzanie WPR.

Janusz Wojciechowski, europejski komisarz ds. rolnictwa: – Nasze ostatnie wyzwania wzmocniły to, czego potrzebujemy w naszym systemie żywnościowym: bezpieczeństwo dostaw bezpiecznych, zdrowych i pożywnych produktów; stabilność źródeł utrzymania naszych rolników i społeczności wiejskich; zrównoważony rozwój dla naszego klimatu, różnorodność biologiczna i zasoby naturalne oraz solidarność z naszymi rolnikami, ale także z naszymi partnerami międzynarodowymi. Przyszłość naszej WPR musi opierać się na tych zasadach – bezpieczeństwie, stabilności, zrównoważonym rozwoju i solidarności. Cieszę się, że mogę  omówić  te zasady na posiedzeniu plenarnym sesji Europejskiego Komitetu Regionów – każdy region ma swój udział w przyszłości rolnictwa, więc każdy region musi mieć coś do powiedzenia w tej sprawie.

Isilda Gomes  (PT/PES), nowo wybrana posłanka do Parlamentu Europejskiego: – Musimy unikać pułapki zastawionej przez tych, którzy chcą podważyć Zielony Ład: nasze propozycje reformy WPR pozwolą regionom lepiej wspierać rolników,   którzy muszą podjąć działania bardziej zrównoważone i odporne na zmiany klimatyczne. W połączeniu z bardziej kompleksowymi regulacjami rynku pozwala to UE zapewnić rolnikom uczciwą cenę za swoją pracę i zapewnić europejskim konsumentom zdrowe produkty.

Piotr Całbecki  (PL/EPL), marszałek kujawsko-pomorski: – Nasza opinia  wychodzi naprzeciw potrzebom rolników z poszczególnych regionów UE i uwzględnia funkcjonowanie gospodarstw rodzinnych, małych i średnich, rolę funduszy spójności na rzecz rozwoju obszarów wiejskich oraz zaangażowanie przedstawicieli europejskich rolników oraz władz lokalnych i regionalnych w reformę WPR. Cieszę się, że dzięki aktywnemu udziałowi ogromnej liczby interesariuszy i spotkaniom z setkami rolników udało nam się wypracować opinię ponad podziałami politycznymi. Nowo wybrani posłowie do Parlamentu Europejskiego otrzymają naszą  opinię  bezpośrednio po  nominacji, aby uzyskać poparcie dla naszych zaleceń w sprawie przyszłości Wspólnej Polityki Rolnej.

*

We wrześniu 2023 r. przewodnicząca Komisji Europejskiej von der Leyen ogłosiła w swoim orędziu o stanie Unii rozpoczęcie  strategicznego dialogu na temat przyszłości rolnictwa. Dialog rozpoczął się 25 stycznia 2024 r. przy aktywnym udziale 29 interesariuszy, koordynowanym pod przewodnictwem profesora Petera Strohschneidera. Ostatnie spotkanie zaplanowano na 9-10 lipca 2024 r. Raport zostanie przygotowany na wrzesień. Oczekiwany w 2025 r. wniosek legislacyjny dotyczący WPR po 2027 r. powinien uwzględniać zalecenia dialogu. Przewodniczący Dialogu Strategicznego, profesor Peter Strohschneider, został zaproszony na posiedzenie Komisji Zasobów Naturalnych (NAT) KR-u, które odbyło się 14 czerwca, aby podzielić się z przedstawicielami władz lokalnych i regionalnych stanem dyskusji toczących się w ramach dialogu.

Podczas ostatniego spotkania NAT zaprezentowano także drugi  raport z konsultacji REGHUB w sprawie regionalnej realizacji planu strategicznego WPR. Koncentruje się na doświadczeniach regionów we wdrażaniu i ewaluacji planów strategicznych WPR. Wyniki  pierwszego etapu  dotyczącego wkładu regionów w opracowywanie planów strategicznych przedstawiono podczas wspólnego przesłuchania z komisją AGRI Parlamentu Europejskiego w dniu 26 października 2023 r. W trzecim etapie, który rozpocznie się do końca 2024 r., oceniona zostanie wartość dodana działań regionalnych w planach strategicznych.

22 marca 2024 r. Komisja NAT zorganizowała  debatę na temat europejskiej polityki rolnej, w której udział wzięli: Janusz Wojciechowski, europejski komisarz ds. rolnictwa; Marion Picot, Sekretarz Generalny Europejskiej Rady Młodych Rolników (CEJA); Juliette Jacques, współprzewodnicząca grupy ekspertów UE Fooddrink ds. rolnictwa i zastępca dyrektora zarządzającego w Starch Europe; oraz Christel Delberghe, dyrektor generalna EuroCommerce.

źródło informacji: komunikat prasowy KR