Rozpoczął się szczyt dwudziestu największych gospodarek świata (G20). Można spodziewać się, że wiele uwagi przyciągną sprawy żywności i energii.

G20 to nieformalna grupa, która powstała w 1999 r. Jest to forum dialogu o kwestiach kluczowych dla światowej gospodarki. Tworzy ją obecnie 19 państw (Argentyna, Australia, Brazylia, Kanada, Chiny, Francja, Niemcy, Indie, Indonezja, Włochy, Japonia, Meksyk, Korea Południowa, Rosja, Arabia Saudyjska, RPA, Turcja, USA, Wielka Brytania) oraz Unia Europejska. Państwa członkowskie G20 reprezentują 2/3 ludności świata i odpowiadają za ok. 85% światowego PKB oraz 75% obrotów handlowych.

Jakie problemy będą dyskutowane?

Można o tym wnioskować na podstawie wystąpienia przewodniczącego Rady Europejskiej Charlesa Michela opublikowanego przed szczytem G20 na Bali. Sprawy wyżywienia i energii zajmują tu ważne miejsce:

– To G20 jest jednym z najtrudniejszych, jakie kiedykolwiek istniały. Chciałbym najpierw pogratulować prezydentowi Widodo jego mądrego przywództwa; fakt, że osiągnęliśmy porozumienie w sprawie oświadczenia na szczeblu Szerpów, jest osiągnięciem samym w sobie. Jesteśmy tutaj, aby angażować się i bronić wielostronnego porządku światowego, i jesteśmy tutaj, aby pomóc grupie G20 w rozwiązywaniu problemów z korzyścią dla nas wszystkich.

To G20 odbywa się w zupełnie innym świecie niż nasze spotkanie w zeszłym roku w Rzymie. Rosja, stały członek Rady Bezpieczeństwa ONZ i członek G20, atakuje wolny i suwerenny naród Ukrainy. Wojna rosyjska dotyka nas wszystkich, bez względu na to, gdzie mieszkamy, od Europy po Afrykę czy Bliski Wschód. A najlepszym sposobem na zakończenie ostrego kryzysu żywnościowego i energetycznego jest zakończenie przez Rosję tej bezsensownej wojny i przestrzeganie Karty Narodów Zjednoczonych.

Będziemy mieli również okazję zająć się głównym wyzwaniem, jakim jest bezpieczeństwo żywnościowe. Rośnie liczba osób dotkniętych dotkliwym głodem i niedożywieniem. Kreml postanowił uzbroić się w żywność, napędzając głód, biedę i niestabilność. Ma to również dramatyczne globalne konsekwencje dla krajów rozwijających się, w tym także tutaj, w Azji. I żeby było jasne, powtarzam raz jeszcze, sankcje UE przyjęte wobec Rosji nie są wymierzone w rolnictwo i produkty spożywcze, ani w eksport nawozów z Rosji.

Z drugiej strony Rosja nałożyła ograniczenia na eksport własnej żywności, a jeszcze przed wybuchem wojny nałożyła ograniczenia na nawozy. W UE ciężko pracujemy, aby zaradzić globalnym skutkom tej wojny i dlatego mobilizujemy fundusze w wysokości 8 miliardów euro, aby zająć się bezpieczeństwem żywnościowym, zwłaszcza w krajach rozwijających się. Przed wojną Ukraina wyeksportowała na świat 45 miliardów ton towarów rolnych za pośrednictwem unijnych szlaków solidarnościowych. Udało nam się pomóc Ukrainie wyeksportować 15 milionów ton, a dodatkowe 10 milionów zostało wyeksportowanych dzięki Black Sea Grain Initiative. I ważne jest, aby ta inicjatywa sekretarza generalnego ONZ Guterresa była kontynuowana. Musimy również zająć się gwałtownie rosnącymi cenami nawozów i zakłóceniami w dostawach nawozów, i nie mogę się doczekać jutrzejszego udziału w specjalnym wydarzeniu towarzyszącym poświęconym temu tematowi. Nadal jestem przekonany, że możemy i powinniśmy wspierać kraje rozwijające się w lokalnej produkcji ich własnych zrównoważonych nawozów, tak jak zrobiliśmy to w przypadku szczepionek przeciwko COVID.

Kryzys energetyczny szkodzi rodzinom, zwiększa koszty dla przedsiębiorstw i destabilizuje rynki energii na całym świecie. Jako G20 mamy zbiorową siłę, ale także zbiorową odpowiedzialność, aby pomóc zapewnić światu zrównoważoną, bezpieczną i przystępną cenowo energię dla wszystkich. A w UE wiecie, że częściowo oparliśmy naszą strategię przejścia na niezawodnym i przystępnym cenowo gazie i teraz musimy dostosować tę strategię. Jesteśmy wdzięczni partnerom, którzy pomogli nam zapewnić pilne dostawy, ale ceny muszą być przystępne i musimy wdrożyć konkretne środki. W UE stopniowo likwidujemy zależność od rosyjskiej energii. Dywersyfikujemy źródła energii. Przyspieszamy odnawialne źródła energii i zwiększamy efektywność energetyczną.

Neutralność klimatyczna do 2050 roku jest i pozostaje naszym kompasem przewodnim. W 2021 r. UE łącznie wniosła największy wkład w publiczne fundusze klimatyczne w wysokości 23 miliardów euro. Jako G20 powinniśmy pracować nad ukierunkowaniem wkładu do funduszy klimatycznych i musimy wywiązać się z obiecanych 100 miliardów dolarów amerykańskich rocznie. Nadszedł czas, aby inni rozwinięci partnerzy również zapłacili swój sprawiedliwy udział. Wspieramy również kraje w dekarbonizacji przemysłu. Staramy się pomóc im przyspieszyć przejście na zieloną energię i technologię. Doskonałym przykładem jest na przykład nasze partnerstwo na rzecz sprawiedliwej transformacji energetycznej z Republiką Południowej Afryki. Jesteśmy gotowi na więcej takich partnerstw.

Na koniec słowo o zdrowiu. Dwa lata temu wraz z dr Tedrosem zaproponowałem traktat w sprawie pandemii, aby wyciągnąć wnioski z tego kryzysu związanego z COVID. Obecnie trwają negocjacje w sprawie tego traktatu i jest to kolejna konkretna demonstracja wielkiego multilateralizmu zakotwiczonego w solidarności, przejrzystości i globalnej koordynacji.

Pozwolę sobie zakończyć gratulacjami dla przewodniczącego Joko Widodo. Kiedy zaledwie kilka dni temu siedzieliśmy razem w Kambodży, obaj podzielaliśmy znaczenie sukcesu G20 i mam szczerą nadzieję, że tak się stanie. Zregenerujmy się razem. Odzyskajmy siły.

opr. MP