Cztery stawki płatności związanych z produkcją są niższe z powodu zgłoszenia większych niż spodziewane powierzchni/liczby zwierząt, pozostałe zgadzają się z tymi zaplanowanymi, choć zainteresowanie było mniejsze od planowanego. Do buraka cukrowego dopłaci się jednak tyle, co zakładano w PS, pomimo że koperty nie wystarczyło.

Na realizację płatności w ramach wsparcia dochodów związanego z produkcją za 2023 r. planuje się przeznaczyć 506 253 281,27 euro (2 343 092 061,69 zł) – podaje ocena skutków regulacji przedstawionego projektu rozporządzenia.

Zgodnie natomiast z Planem Strategicznym orientacyjna alokacja na interwencje związane z produkcją to w 2023 roku miało być 523 262 570 euro.

Niestety nie wiadomo, na co trafi oszczędzone w ten sposób ponad 17 mln euro.

Stawki niższe niż planowane z powodu dużego zainteresowania płatnościami

„W przypadku płatności związanych z produkcją do: roślin strączkowych na nasiona, pomidorów, owiec i kóz dane przekazane przez ARiMR są wyższe od danych przewidywanych w Planie i związku z tym w projekcie rozporządzenia wysokość stawek tych płatności określono jako iloraz kopert finansowych określonych w Planie oraz danych przekazanych przez ARiMR” – tak enigmatycznie informację o braku środków na zaplanowane w PS dopłaty związane z produkcją podano w uzasadnieniu rozporządzenia określającego stawki płatności.

Niższe stawki dotyczą:

– roślin strączkowych na nasiona – planowano 198,36 euro, będzie 823,91 zł/ha

– pomidorów – planowano 550 euro, będzie 2 047,34 zł/ha

– owiec – planowano 25,35 euro, będzie 116,44 zł/szt.

– kóz – planowano 11,08 euro, będzie 47,84 zł/szt.

Stawki utrzymane, pomimo mniejszego niż planowane zainteresowania płatnościami

Tam, gdzie zainteresowanie było mniejsze od planowanego, stawki jednak utrzymano, nie podnosząc ich, aby wykorzystać całą zaplanowaną na ten cel kopertę. „W przypadku płatności związanych z produkcją do: roślin pastewnych, chmielu, truskawek, lnu, konopi włóknistych, bydła i krów dane przekazane przez ARiMR są niższe od danych przewidywanych w Planie i w związku z tym w projekcie rozporządzenia wysokość stawek tych płatności ustalona została w wysokości równej stawkom planowanym określonym w Planie” – to wszystko, co mówi o tym uzasadnienie projektowanego rozporządzenia.

Planowano więc  i utrzymano następujące stawki dopłat do – w nawiasie zgłoszone ha i sztuki, a także orientacyjna pula środków, zgodna z Planem Strategicznym i ta ostatecznie przyjęta do wydania w 2023 roku:

–  roślin pastewnych – stawka 101,88 euro tj. 471,53 zł/ha (164 472,64 ha; 17 442 086 euro – 16 756 472,56 euro)

– chmielu – stawka 429 euro tj. 1985,54 zł/ha (1 785,82 ha; 877 420 euro – 766 116,78 euro)

– truskawek – stawka  267,36 euro tj. 1237,42 zł/ha (27 565,42 ha; 10 324 900 euro – 7 369 890,69 euro)

– lnu – stawka 100,06 euro tj. 463,10 zł/ha (3 047,80 ha; 598 698 euro – 304 962,87 euro)

– konopi włóknistych – stawka 29,03 euro tj. 134,35 zł/ha (1 004,23 ha; 97 477 euro – 29 152,80 euro)

– bydła  – stawka 74,21 tj. 343,46 zł/szt. (2 300 406 szt.; 180 064 944 euro  – 170 713 129,26 euro)

– krów – stawka 94,94 tj. 439,41zł/szt. (1 604 475 szt.; 159 238 185 euro – 152 328 856,50 euro).

Burak cukrowy pod szczególną ochroną

Zastosowano więc jednostronny mechanizm regulacji: tam, gdzie zainteresowanie rolników było zbyt małe nie zdecydowano się podnieść stawek, aby wykorzystać zaplanowaną pulę środków, ale tam, gdzie zapotrzebowanie było większe niż zakładane w Planie Strategicznym, stawki obcięto, aby zmieścić się w przewidywanej kopercie na płatność.

Jak łatwo obliczyć, oszczędzono niemało, np. na dopłaty do krów wyda się 152 328 856,5 euro, zamiast 159 238 185.

7 mln euro to niemała oszczędność. Na co będzie przeznaczona? Nie podano.

Inaczej potraktowano tylko dopłaty do buraka cukrowego – tu stawki utrzymano, pomimo że zainteresowanie uprawą było większe od przewidzianego w PS: „Również w sektorze buraków cukrowych, pomimo wyższej powierzchni, zaproponowano określenie stawki w wysokości stawki planowanej określonej w Planie” – głosi uzasadnienie rozporządzenia. Planowana stawka do buraków to 300,75 euro na ha, tj. 1391,96 zł/ha.

Do buraków zamiast planowanych 73 779 472 euro trafi więc 78 680 401,48 euro, czyli ok. 5 mln euro więcej niż planowano. To nie tłumaczy więc przeznaczenia oszczędności, poczynionych na innych stawkach.

Ekoschematy ważniejsze niż płatności wspierające produkcję?

Czyżby mało było na ekoschematy i zwiększono pulę kosztem płatności związanych z produkcją? W ten sposób wsparcie do Zielonego Ładu wygrałoby z wsparciem związanym z produkcją. Nie wiadomo, projekt rozporządzenia nic nie mówi o powodach oszczędzenia tych 17 mln euro, nie zestawia nawet planowanych w PS i rzeczywiście wydatkowanych w tym roku kwot na płatności związane z produkcją. Stawek dopłat do ekoschematów ciągle jeszcze nie podano, a zaliczki dopłat powinny być wypłacane już za tydzień.