O ile wzrosną ceny paliw po wprowadzeniu kolejnego unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji? ETS 2 obciąży konsumentów. Prognozowany wzrost ceny węgla to ok. 450 zł/t, a benzyny 50 gr/l.

W ramach pakietu „Fit for 55” jedną z kluczowych propozycji legislacyjnych była reforma systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2, a w ramach tych zmian rozszerzono system handlu emisjami – poprzez wprowadzenie równoległego do tzw. systemu ETS1 – tzw. system ETS2: system handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych w sektorze budownictwa (związanych ze spalaniem paliw kopalnych w celu ich ogrzania), transportu drogowego oraz w tzw. sektorach dodatkowych (np. małe ciepłownie poniżej 20 MW, nieobjęte ETS1) – podał w interpelacji poseł Marek Sawicki.

„Są to sektory, które odpowiadają za 30% całości emisji w Unii Europejskiej i dotychczas nie były objęte systemem ETS. W przypadku ETS2 cel redukcji emisji na 2030 r. wynosi 43% względem 2005 r. Co do zasady mechanizmy tworzone w ramach systemu ETS2 mają rozpocząć swoje funkcjonowanie już w 2027 r.” – przypomniał poseł i pytał o skutki finansowe dla klienta końcowego:

„1. Czy prowadzone były analizy kosztów wprowadzenia w Polsce unormowań wynikających z EU ETS1 oraz EU ETS2, w tym w szczególności w zakresie konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów zakupu uprawnień do emisji gazów cieplarnianych?

2. Jeżeli analizy, o których mowa w pkt 1, były prowadzone, to uprzejmie proszę o wskazanie tych prognozowanych kosztów w ujęciu do roku 2027, do roku 2030 oraz do roku 2050.”

Odpowiadając na tę interpelację wiceminister klimatu Krzysztof Bolesta nadesłał długi wykaz przeprowadzonych analiz i raportów. Wnioski i prognozy są już znacznie krótsze – wiceminister zastrzega: „Prognozowanie kosztów jest obarczone dużą niepewnością – cena pozwoleń będzie zależała od rynku. Po 2029 roku należy się spodziewać wzrostu kosztu uprawnień, co nie będzie musiało przekładać się na koszty paliw. Skala wzrostu będzie zależeć od przyszłych regulacji oraz (wraz? – dop. MP) z kontynuacją programów finansujących inwestycje w transformację.”

Konkret jest następujący – dotyczy roboczych analiz, przeprowadzonych przez Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych/Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami:

„maksymalny wzrost kosztów paliw po uruchomieniu systemu ETS2 (w 2027 r.), przy zakładanej cenie uprawnienia 45 euro na emisję 1 tony dwutlenku węgla w ramach ETS2, może się szacować następująco:

• węgiel kamienny około 450 zł/t.
• benzyny i ropy naftowej o około 50 gr/litr,
• gaz ziemny o 40 gr/m3,
• LPG o 30 gr/litr

Powyższe wartości wynikają z emisyjności poszczególnych paliw. Należy zauważyć, że w przypadku objęcia paliw kopalnych opłatami w ramach systemu ETS2, gaz będzie paliwem najmniej obciążonym tymi opłatami, gdyż jest on mniej emisyjny w porównaniu do węgla czy też oleju opałowego.”

Wiceminister zastrzegł też, że „Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje wraz z innymi resortami nad uruchomieniem Społecznego Funduszu Klimatycznego. W ramach tego funduszu Polska będzie rozdysponowywać wsparcie dla obywateli najbardziej dotkniętych lub zagrożonych ubóstwem energetycznym lub ubóstwem w zakresie mobilności. Rozważane są także dodatkowe mechanizmy mające przeciwdziałać wzrostom kosztów społecznych jak mechanizm stabilizowania cen, który w początkowej fazie funkcjonowania systemu ma utrzymać cenę uprawnień do emisji na poziomie nie wyższym niż 45 euro czy opcjonalne odroczenie uruchomienia systemu ETS2 do 2028 r., w razie występowania w pierwszej połowie 2026 r. bardzo wysokich cen na rynku gazu lub ropy.

Ponadto, Polska na forum UE dyskutuje nad wprowadzeniem dodatkowych mechanizmów ochronnych do systemu, które zapewniałyby większy stopień bezpieczeństwa konsumentów”.