W Polsce funkcjonuje około 350 rad seniorów na 2477 gmin. Teraz rady seniorów mają być tworzone także przy radach powiatowych i sejmikach wojewódzkich.

W czerwcu 2021 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym, ustawy o samorządzie województwa oraz ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, która wprowadziła prawne podstawy do powoływania młodzieżowych rad na poziomie powiatów i województw, a także uzupełniła i poprawiła dotychczasowe przepisy dotyczące młodzieżowych rad gmin, m.in. wyposażając je w konkretne uprawnienia.

Teraz podobny los spotyka rady seniorów. Dotychczas mogą one działać na poziomie gminy, ale grupa posłów PiS złożyła wczoraj w Sejmie projekt o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa.

Rada seniorów przy każdym samorządzie

Sposób ich tworzenia na każdym szczeblu samorządu ma być podobny. O utworzenie rady seniorów może wnioskować do rady gminy i powiatu czy sejmiku województwa grupa osób powyżej 60. roku życia. Jej liczebność jest zależna od szczebla samorządu i liczebności mieszkańców (od 50 w najmniejszych gminach do 800 mieszkańców w największych województwach). Termin rozpatrzenia wniosku nie może być dłuższy niż 3 miesiące od dnia jego złożenia.

Przepisy regulujące zasady działania oraz finansowania rad seniorów byłyby tożsame na wszystkich szczeblach samorządu terytorialnego: rada gminy, rada powiatu i sejmik województwa na mocy proponowanych regulacji będą nadawać radom seniorów statut określający w szczególności tryb i kryteria wyboru członków, zasady i tryb działania rady seniorów, długość jej kadencji, z tym że kadencja nie będzie mogła trwać dłużej niż kadencja organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, na terenie której funkcjonuje ta rada, zasady wygaśnięcia mandatu i odwołania jej członków, a także zasady, na jakich członkom rady seniorów może zostać przyznany zwrot poniesionych kosztów, w tym kosztów przejazdu związanych z funkcjonowaniem w ramach rady seniorów oraz ich wysokość.

Po co te rady?

W sprawach dotyczących danego samorządu rada seniorów ma kierować zapytania lub wnioski w formie uchwały. Uchwała powinna zawierać krótkie przedstawienie stanu faktycznego będącego jej przedmiotem oraz wynikające z niej pytania. Adresaci są zobowiązani udzielić odpowiedzi na piśmie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania uchwały.

Jak spodziewają się projektodawcy, ustawa niesie ze sobą pozytywne skutki społeczne: „Realnie wpłynie na aktywizację osób starszych, konieczną ze względu na zmiany wynikające z uwarunkowań demograficznych i społecznych”. Stanie się tak, gdyż „Seniorzy posiadają ogromne doświadczenie, wiedzę i umiejętności praktyczne. Podstawowym zadaniem, przed którym stoją samorządy, jest wykorzystanie potencjału seniorów na rzecz dzieci, młodzieży, a także kształtowania właściwych postaw w życiu społecznym. Ogromnym kapitałem osób starszych jest czas, który chcieliby wykorzystać na aktywność i działalność społeczną”.