GUS podliczył spis powszechny z 2021 roku – spada liczba ludności Polski, choć na wsi mieszka teraz więcej osób niż w 2011 roku.

Według ostatecznych wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021 liczba ludności Polski liczyła 38 036 118 osób i była mniejsza o 1,2 proc. (475 706) w porównaniu z wynikami spisu z 2011 r.

Na koniec marca 2021 r. 48,3 proc. populacji stanowili mężczyźni (w poprzednim spisie z 2011 r. – 48,4 proc.), a 51,7 proc. kobiety ((w poprzednim spisie – 51,6 proc.).

W miastach jest 22 mln 748 tys. 772 mieszkańców, a na wsi 15 mln 287 tys. 346.

Liczba mieszkańców miast spadła w porównaniu z 2011 r. o 657 tys. 120 osób, a na wsi mieszka 181 tys. 411 osób więcej niż 10 lat temu.

W 2021 r. ludność miejska stanowiła 59,8 proc. ogółu ludności, na wsi mieszkało 40,2 proc. (w 2011 r. udziały wynosiły odpowiednio – 60,8 i 39,2 proc.).

Nieco przybyło więc mieszkańców wsi.

Atrakcyjna tylko wieś podmiejska

„Największym przyrostem ludności charakteryzowały się przede wszystkim gminy położone w bezpośrednim sąsiedztwie największych ośrodków miejskich, co wynika z siły przyciągania wielkich aglomeracji jako atrakcyjnych rynków pracy. Nadmienić jednak należy, że proces suburbanizacji (czyli wyludniania się centrum i rozwoju strefy podmiejskiej – dop. MPK) dotyczy również miast średniej wielkości” – podaje GUS.

Przy tym nic dziwnego, że większość głównych ośrodków miejskich odnotowuje spadek populacji.

Spadek liczby ludności w okresie międzyspisowym odnotowano też w większości województw – największy w świętokrzyskim – o 6,6 proc., opolskim ‒ o 6,1 proc. oraz lubelskim ‒ o 5,7 proc. Z kolei najwyższy przyrost liczby ludności wystąpił w województwach: mazowieckim ‒ o 4,7 proc. i pomorskim ‒ o 3,6 proc. „Skala zmian liczby mieszkańców w poszczególnych województwach jest związana z rozwojem infrastruktury społeczno-gospodarczej i perspektywami na rynku pracy, co w konsekwencji warunkuje migracje (napływ lub brak odpływu przede wszystkim ludzi młodych), a następnie tworzenie rodzin”- ocenia GUS.

Wieś wschodnia wyludnia się

Spośród 2 477 gmin funkcjonujących w Polsce w 2021 roku spadek liczby ludności wystąpił w 1 776 gminach, w tym w 1 181 gminach ubytek ludności wyniósł powyżej 5 proc., a w 397 powyżej 10 proc.

Większość gmin, które odnotowały duży spadek liczby ludności (powyżej 10 proc.) znajduje się na terenach tzw. „ściany wschodniej” – podał GUS. Szczególna koncentracja takich gmin ma miejsce w województwie podlaskim (stanowią one blisko połowę gmin – aż 48 proc. w województwie), w południowej części województwa lubelskiego, obszarach przy granicy z Rosją, wschodniej części Pomorza Zachodniego oraz terenach górskich w południowej części kraju (bez podkarpackiego).

Sześć spośród dziesięciu gmin o najwyższym spadku ludności w 2021 r. w porównaniu z 2011 r. znajduje się w województwie podlaskim. Jednakże gminą o najwyższym spadku liczby ludności (ponad 36 proc. w ciągu dziesięciu lat) jest Dobrzeń Wielki (gm. wiejska, pow. opolski, woj. opolskie). Gmina ta odzwierciedla trendy, jakie zachodzą w całym województwie opolskim, które odnotowało najwyższy ubytek liczby ludności, ponad 62 tys. osób. Na drugim miejscu wśród gmin z najwyższym ubytkiem znajduje się Hel (gm. miejska, pow. pucki, woj. pomorskie) – wśród dziesięciu gmin o najwyższym spadku, Hel jest jedyną gminą miejską.

Gminy o największym przyroście ludności w porównaniu z 2011 r. to też w większości gminy wiejskie: Stawiguda w warmińsko- mazurskim odnotowała rekordowy przyrost o 111,8 proc., na drugiej pozycji jest jedyna w tej grupie gmina miejska Kosakowo (powiat pucki), która zwiększyła liczbę ludności o 89,5 proc., kolejne cztery gminy wiejskie mają ponad 70 proc. więcej mieszkańców, a gmina miejsko-wiejska Siechnica o 70 proc.

Starzejemy się

GUS zwraca też uwagę, że o ile w 2011 r. odsetek osób w wieku 65 i więcej lat był wyższy niż 20 proc. w zaledwie 51 gminach (tj. około 2 proc.), to w 2021 r. liczba gmin z udziałem osób starszych przekraczającym 20 proc. wzrosła dziesięciokrotnie, stanowiły one już ponad 1/5 wszystkich gmin w Polsce.

W 2011 r. liczba gmin, gdzie udział osób w wieku 65 lat i więcej nie przekraczał 10 proc., wynosiła aż 221. Dziesięć lat później takich gmin pozostało zaledwie siedem.

Na wsi wolniej przybywa mieszkań

O 12,8 proc. przybyło mieszkań i mamy ich teraz do dyspozycji 15 227 927.

W miastach dynamika przyrostu liczby mieszkań i budynków była wyższa niż na terenach wiejskich – podał GUS. W przypadku mieszkań w miastach liczba mieszkań wzrosła w porównaniu z NSP 2011 o 13,4 proc. (tj. o 1 222 925 mieszkań) i wyniosła 10 328 591 mieszkań, podczas gdy na wsiach o 11,6 proc. (tj. o 509 625 mieszkań) i wyniosła 4 899 336 mieszkań.

Liczba budynków w miastach wzrosła w analizowanych okresie o 13,3 proc. (tj. o 302 884 budynków) i wyniosła 2 588 525 budynków. Na obszarach wiejskich liczba budynków wzrosła o 12,1 proc. (tj. o 456 904 budynki) i wyniosła 4 218 355 budynków.

GUS podał też, że największy przyrost liczby mieszkań odnotowano w gminach, które charakteryzowały się największym przyrostem ludności. Dotyczyło to gmin położonych w bezpośrednim sąsiedztwie ośrodków miejskich. Ponadto, w przypadku gmin miejsko-wiejskich relatywnie wyższy przyrost mieszkań odnotowano na obszarach wiejskich tych gmin.