Z ustaleń kontroli NIK wynika, że choć samorządy dobrze prowadziły inwestycje z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg, to po ich zakończeniu w wielu przypadkach nie przeprowadzały okresowych kontroli stanu technicznego wybudowanych lub wyremontowanych dróg. 

„Jednym z impulsów dla rozwoju gospodarki w danym regionie jest rozbudowa sieci dróg lokalnych. Zarządcami dróg gminnych i powiatowych są odpowiednio wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast, a także zarządy powiatów. Od 2008 r. kolejne rządy sukcesywnie uruchamiały instrumenty finansowe, które umożliwiały samorządom terytorialnym realizację inwestycji związanych z przebudową, budową oraz remontami sieci dróg powiatowych i gminnych. W latach 2016-2021 samorządy lokalne aktywnie korzystały m.in. z Programu Rozwoju Gminnej i Powiatowej Infrastruktury Drogowej na lata 2016-2019, a następnie utworzonego w 2018 r. Funduszu Dróg Samorządowych (obecnie to Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg)” – przypomina NIK w komunikacie wydanym po zakończeniu kontroli 12 zarządców dróg gminnych i czterech zarządców dróg powiatowych w czterech województwach: wielkopolskim, zachodniopomorskim, podkarpackim oraz  warmińsko-mazurskim.

Dofinansowanie wydane prawidłowo

Skontrolowane samorządy w latach 2016-2021 na wybudowanie, przebudowę lub remonty łącznie ponad 230 km dróg lokalnych wydały 275,7 mln zł, uzyskując przy tym dofinansowanie w wysokości 143,6 mln. Na koniec 2021 r. zarządzały siecią drogową liczącą 3 637 km. Środki otrzymane na realizację inwestycji drogowych zostały wykorzystane właściwie, a stosowne rozliczenia zatwierdzili wojewodowie udzielający dofinansowania – ustaliła NIK.

Umowy zawierano prawidłowo, wymagano zabezpieczenia należytego ich wykonania. Stan techniczny przebudowanych odcinków dróg był bez zarzutu – nie stwierdzono uszkodzeń lub wad świadczących o niskiej jakości użytych materiałów lub nieprawidłowej technologii wykonania robót budowlanych.

Kontrole zaniedbywane

NIK zwraca jednak uwagę, że większość zarządców dróg (11 z 16) zaniedbywała obowiązek przeprowadzania okresowych kontroli stanu technicznego zmodernizowanych dróg. Wymaganą i kompletną ewidencję dróg prowadziło tylko czterech z szesnastu zarządców dróg.

We wniosku pokontrolnym NIK wskazuje na konieczność podejmowania przez zarządców dróg wszystkich niezbędnych działań służących zapewnieniu trwałości przebudowywanych dróg, a także wzmocnienia nadzoru nad przebiegiem procesów budowlanych w ramach realizowanych inwestycji drogowych.