Marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak odebrał decyzję wykonawczą KE o zatwierdzeniu programu regionalnego „Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021-2027”.

Na konferencji prasowej marszałek przedstawił założenia tego programu.

Zgodnie z założeniami programu regionalnego, w perspektywie finansowej na lata 2021 – 2027 Wielkopolska będzie miała do dyspozycji ok. 2 miliardy 154 mln euro. Na tę kwotę składają się trzy źródła finansowania: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ok. 1 miliard 251 mln euro), Europejski Fundusz Społeczny (ok. 487,6 mln euro) oraz dedykowany Wielkopolsce Wschodniej – Fundusz Sprawiedliwej Transformacji (ok. 414,8 mln euro).

– Bez wątpienia to ogromne wyzwanie dla nas, a jednocześnie szczęśliwy moment, bo możemy ogłosić pomyślne zakończenie negocjacji z Komisją Europejską – mówił marszałek Woźniak.

Ocenił, że nowy regionalny program „jest wymagający, a zarazem wyrafinowany” i że będzie wymagał zarówno „bardziej starannego przygotowania projektów”, jak i „większego wkładu własnego” projektów, który w nowej perspektywie ma wynosić 30 proc.

– Wynika to z faktu, że postawiono przed nami zaawansowane cele, wpisujące się w innowacyjne rozwiązania, takie jak gospodarka w obiegu zamkniętym. Kładziemy silny nacisk na zeroemisyjność, ochronę klimatu, wszelkie kwestie dotyczące obniżania emisji dwutlenku węgla w naszej przestrzeni. Kolejnym ważnym elementem jest cyfryzacja, która usprawni gospodarkę i zwiększy efektywność pracy. Silny też jest komponent społeczny, a w jego ramach interwencje w sfery edukacji, zdrowia czy kultury. To filary naszego programu regionalnego – powiedział marszałek.

Podczas konferencji wskazano, że budżet na lata 2021 – 2027 jest mniejszy o ponad 300 mln euro od tego, jakim województwo wielkopolskie dysponowało w perspektywie 2014-2020 (ok. 2,45 mld euro), ale wyższy niż ten z perspektywy 2007-2013 (ok. 1,6 mld euro).

– Przed nami dużo pracy i ogromna szansa dla Wielkopolski. Jesteśmy regionem, który przez ostatnich kilkanaście lat bardzo dobrze się rozwijał, co potwierdzają wskaźniki PKB na głowę mieszkańca. Staliśmy się regionem przejściowym, czyli takim, który awansował w kategorii rozwojowej, stąd nieco niższa alokacja przekazana nam do dyspozycji. Ale taka jest zasada w Unii Europejskiej, że regiony, które lepiej sobie radzą, otrzymują mniejsze wsparcie – powiedział marszałek.

– Unijne inwestycje w spójność to nie tylko miliony euro. Ważniejsza jest poprawa życia milionów ludzi, a zwłaszcza 3,5 miliona mieszkańców waszego regionu – Wielkopolski – zaznaczył Marc Lemaître, Dyrektor Generalny ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej w Komisji Europejskiej.

W komunikacie UMWW zaznaczono, że od czasu, kiedy 18 lat temu Polska przystąpiła do Unii Europejskiej, Wielkopolska zmieniła się przy wykorzystaniu funduszy polityki spójności – m.in. regionalny PKB per capita, który w 2004 r. wynosił 54 proc. unijnej średniej, w 2020 r. wzrósł do 83 proc. Poinformowano, że wyniki gospodarcze sprawiły, że województwo wyszło z grona regionów słabiej rozwiniętych w Europie i w latach 2021-2027 dołączyło do regionów w okresie przejściowym. Wskazano, że wiążę się z tym fakt, że w nowej perspektywie funduszy beneficjenci z Wielkopolski będą musieli dołożyć do swoich projektów 30 proc. wkładu własnego, a nie jak dotychczas 15 proc.

Przedstawiciel KE zwrócił uwagę, że w nowym programie regionalnym „podstawowe projekty infrastrukturalne takie jak drogi czy kanalizacja muszą zejść na dalszy plan”.

– Teraz oczekujemy, że przyszli wielkopolscy beneficjenci będą myśleć nieszablonowo. Jesteśmy przekonani, że wielkopolscy przedsiębiorcy, władze lokalne, organizacje pozarządowe, partnerzy społeczni i gospodarczy będą siłą napędową zielonej i cyfrowej transformacji oraz będą przykładem do naśladowania dla innych polskich regionów – dodał Lemaître.

Podczas konferencji poinformowano, że filarem nowego programu ma być zielona transformacja związana z założonym przez UE osiągnięciem neutralności klimatycznej do 2050 roku – w regionie ma to m.in. umożliwić wsparcie w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST) na obszarze Wielkopolski Wschodniej (miasto Konin i powiaty: koniński, kolski, słupecki i turecki), gdzie cel neutralności klimatycznej województwo planuję osiągnąć w 2040 roku.

Podczas konferencji podano, że 501 mln euro z programu regionalnego ma być przeznaczone na inwestycje wpisujące się w Europejski Zielony Ład – projekty związane m.in. z instalacją OZE, poprawą efektywności energetycznej obiektów publicznych i prywatnych, promocją gospodarki o obiegu zamkniętym i zrównoważonego transportu, bo ponad połowa (64 proc.) budżetu transportowego programu ma być przeznaczona na kolej, publiczny transport miejski i infrastrukturę rowerową.

Zaznaczono również, że w nowej perspektywie finansowej funduszy europejskich ważna ma być także cyfryzacja urzędów, szkół i biznesu, a także automatyzacja i dostosowanie do gospodarki o obiegu zamkniętym procesów biznesowych oraz zwiększenie ich energooszczędności.

Nowością w programie jest wspieranie inicjatyw lokalnych za pośrednictwem Lokalnych Grup Działania, które w sposób partycypacyjny mają umożliwić lokalnym społecznościom inicjowanie i realizację działań związanych z danym obszarem.

UMWW poinformował, że pierwszych konkursów można spodziewać się wiosną, a najszybciej aplikować będzie można o środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji – tu konkursy maja być skierowane na wsparcie przedsiębiorstw: inwestycje produkcyjne dla MŚP z terenu Wielkopolski Wschodniej. Urząd dodał, że z puli FST będzie można aplikować w kolejnych kwartałach przyszłego roku, m. in. na zakup zeroemisyjnego taboru autobusowego, termomodernizację budynków użyteczności publicznej, edukację osób dorosłych, a także wsparcie kształcenia wyższego i zawodowego, a oddzielny konkurs adresowany będzie do PGW Wody Polskie na projekt związany z odbudową oraz zwiększeniem zasobów wodnych na obszarach zdegradowanych pod względem hydrologicznym.

Wiosną mają być także ogłoszone konkursy dotyczące całej Wielkopolski, które maja m.in. dotyczyć cyfryzacji usług publicznych, gospodarki wodno-ściekowej, ekonomii społecznej, edukacji, usług zdrowotnych – rehabilitacji dzieci, Centrów Usług Społecznych, teleopieki, pieczy zastępczej i adopcji. UMWW zapowiedział, że w drugim półroczu 2023 r. aplikować będzie można m.in. o pomoc na wsparcie przedszkoli, transportu publicznego, czy usługi rozwojowe.

Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego zaznaczył, że szczegółowe informacje będą zawarte w harmonogramie naboru wniosków, który będzie dostępny na stronie internetowej programu. Przypomniał, że zgodnie z ustawą wdrożeniową, pierwszy harmonogram naborów powinien być przyjęty nie później niż 6 miesięcy od daty zatwierdzenia programu przez Komisję Europejską.

Źródło informacji: Serwis Samorządowy PAP