Kobiet z gospodarstw domowych na wsi niezwiązanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego dotyczy niski współczynnik aktywności zawodowej – 47,4% oraz jeszcze niższy wskaźnik zatrudnienia – 45,6%.
Fot. Gerd Altmann z Pixabay
Kobiet z gospodarstw domowych na wsi niezwiązanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego dotyczy niski współczynnik aktywności zawodowej – 47,4% oraz jeszcze niższy wskaźnik zatrudnienia – 45,6%.
Fot. Gerd Altmann z Pixabay
Praca i bezrobocie na wsi ciągle są problemem
Wśród 1 301,8 tys. bezrobotnych osób nowo zarejestrowanych w ciągu 2022 roku 555,6 tys. (42,7%) stanowili mieszkańcy wsi.
W końcu 2022 r. na wsi mieszkało 373,8 tys. (46,0%) bezrobotnych, w tym 22,9 tys. posiadało gospodarstwo rolne (stanowiło to 2,8% ogółu bezrobotnych, a 6,1% bezrobotnych mieszkających na wsi) – podaje GUS.
Wyliczono, że w 4 kwartale 2022 r. najwięcej osób pracowało w sektorze usługowym – 10 344 tys. osób, co stanowiło 61,6% wszystkich pracujących. Pracujący w sektorze przemysłowym (5 058 tys.) stanowili 30,1%, a w sektorze rolniczym (1 314 tys.) – 7,8% ogółu pracujących.
W 4 kwartale 2022 roku „ludność związana z gospodarstwem rolnym” stanowiła 2897 tys., z czego pracując to 1977 tys., a bezrobotni 34 tys., 885 tys. to osoby bierne zawodowo.
GUS podaje: w 4 kwartale 2022 r. wśród osób w wieku 15-89 lat na 1 000 osób pracujących przypadało 770 osób bez pracy (łącznie bezrobotne lub bierne zawodowo). Współczynnik aktywności zawodowej wyniósł 58,2%, wskaźnik zatrudnienia 56,5%, a stopa bezrobocia 2,9% (udział bezrobotnych wśród aktywnych zawodowo). Natomiast udział bezrobotnych wśród ogółu ludności w wieku 15-89 lat stanowił 1,7%.
Najgorsza sytuacja wśród kobiet, bezrolnych mieszkańców wsi
Dla ludności w wieku 15-89 lat
* współczynnik aktywności zawodowej mieszkańców miast wyniósł w 4 kwartale 2022 r. 58,0%, ludności wiejskiej związanej z gospodarstwem rolnym – 69,4%, a dla ludności wiejskiej bezrolnej – 55,0%;
* wskaźnik zatrudnienia odpowiednio: 56,5%, 68,2%, 52,9%,
* natomiast stopa bezrobocia: 2,6%, 1,7% oraz 4,0%.
Jeszcze większe dysproporcje są widoczne w przypadku włączenia do tej analizy przekroju według płci – zauważa GUS i podaje: „W przypadku kobiet z gospodarstw domowych na wsi niezwiązanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego na uwagę zasługuje niezwykle niski współczynnik aktywności zawodowej – 47,4% oraz jeszcze niższy wskaźnik zatrudnienia – 45,6% (wobec odpowiednio 59,3% i 57,8% dla kobiet zamieszkałych na wsi w gospodarstwach domowych z użytkownikiem gospodarstwa rolnego). W obu przypadkach oznacza, że tylko mniej niż połowa kobiet z wiejskich gospodarstw domowych bez użytkownika gospodarstwa rolnego miało pracę w 4 kwartale 2022 r. lub jej nie miało, ale jej aktywnie poszukiwało i było gotowe do jej podjęcia.”
Pracujący na własny rachunek
W 4 kwartale 2022 r. liczba pracujących na własny rachunek wynosiła 3 134 tys., co stanowiło 18,7% ogółu osób pracujących w Polsce (16 796 tys. osób).
Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania, więcej osób pracowało na własny rachunek na wsi – 1 704 tys. niż w miastach – 1 430 tys., co związane jest ze specyfiką rolnictwa indywidualnego w Polsce – zauważa GUS.
Około 1/3 osób pracujących na własny rachunek (tj. 1 058 tys.) pracowała w sekcji rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo, a 27 tys. z nich zatrudniało pracowników.
Jak wyliczono, przeciętny tygodniowy czas pracy samozatrudnionych wynosił 42,1 godziny, ale czas pracy mieszkańców wsi był dłuższy – wynosił 42,8 godziny, a mieszkańców miast – 41,4 godziny.
Pracujący na własny rachunek i pomagający bezpłatnie członkowie rodziny najczęściej pracowali w sekcji obejmującej rolnictwo, z uwagi na charakter pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych, które wg wyników Powszechnego Spisu Rolnego 2020 stanowią 99,4% wszystkich gospodarstw rolnych, oraz znaczący udział sektora rolniczego na polskim rynku pracy – wskazuje GUS.
Praca w kilku miejscach
W 4 kwartale 2022 r. nieco częściej pracę dodatkową posiadały osoby, które w pracy głównej pracowały w charakterze pracowników najemnych (4,1%) niż jako pracujący na własny rachunek (3,8%).
Praca dodatkowa (druga, po pracy głównej) wykonywana była najczęściej w sektorze usługowym (46,5% ogółu pracujących dodatkowo) i rolniczym (44,8%).
Spośród pracujących w więcej niż jednym miejscu pracy, którzy stanowili zbiorowość 681 tys. osób, 444 tys. (65,2% ogółu tej grupy) wykonywało pracę główną w usługach.
Wśród pracujących głównie w sektorze przemysłowym (203 tys.) dodatkowe miejsce pracy najczęściej stanowiła praca w rolnictwie (146 tys., tj. 71,9% pracujących w sektorze przemysłowym w pracy głównej).
Z kolei pracujący głównie w sektorze rolniczym, jeżeli w ogóle podejmowali pracę dodatkową, to była to praca w usługach (14 tys., tj. 43,8% pracujących w sektorze rolniczym w pracy głównej) bądź w rolnictwie (12 tys., tj. 37,5%).