Jak się okazuje, najbardziej skorzystali na niej… producenci artykułów nią objętych, których ukierunkowała na wprowadzenie zmian w ofercie.

Tak przynajmniej wynika z odpowiedzi na interpelację poselską, której udzielił wiceminister zdrowia Waldemar Kraska. Zapewnił, że uzyskane z  nowej opłaty pieniądze trafiają „na działania o charakterze edukacyjnym i profilaktycznym oraz na świadczenia opieki zdrowotnej związane z utrzymaniem i poprawą stanu zdrowia świadczeniobiorców z chorobami rozwiniętymi na tle niewłaściwych wyborów i zachowań zdrowotnych, w szczególności z nadwagą i otyłością”.

Wiceminister powołał się też na analizę Centrum Monitorowania Rynku, zauważając, że wprowadzenie opłaty cukrowej „wpłynęło na wzrost cen objętych nią produktów, a to z kolei przełożyło się na spadek ich sprzedaży. Opłata cukrowa wymusiła zmiany w strategiach produktowych części producentów, podejmujących działania obniżające wielkość płaconej opłaty, a tym samym próbę obniżenia cen rynkowych. Do najczęstszych należą reformulacje napojów poprzez redukcję zawartości cukru czy wzbogacanie napojów o soki owocowe”.

Innych zmian na razie nie zaobserwowano.

„Na obecnym etapie nie jest możliwe jednoznaczne ocenienie wpływu opłaty cukrowej na zachowania prozdrowotne społeczeństwa. Możemy co najwyżej mówić o zmianie trendu w nawykach żywieniowych przez zmianę wolumenu sprzedaży. Efekt zdrowotny może być widoczny po co najmniej kilku latach” – wyjaśnił wiceminister zdrowia.

Jak informuje rządowy portal dla przedsiębiorców, opłata cukrowa jest sumą dwóch wartości, stałej i zmiennej. Na każdy litr napoju opłata wynosi:

– 0,50 zł opłaty stałej – za zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5 g w 100 ml napoju lub za zawartość (w jakiejkolwiek ilości) co najmniej jednej substancji słodzącej

– 0,05 zł opłaty zmiennej – za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju.

Napoje z dodatkiem kofeiny lub tauryny są objęte dodatkową opłatą w wysokości 0,10 zł w przeliczeniu na litr napoju.

Opłata nie może wynieść więcej niż maksymalnie 1,2 zł w przeliczeniu na 1 litr napoju.

Niższa opłata obejmuje napoje zawierające powyżej 5 g cukrów w 100 ml, w których udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20% składu surowcowego oraz napoje będące roztworami węglowodanowo-elektrolitowymi.