Produkcja nawozów w 2022 roku spadła o prawie jedną piątą. W IV kwartale br. ceny nawozów będą średnio o niemal 30% niższe niż rok wcześniej – spodziewa się MRiRW.

W 2022 r. wyprodukowano w Polsce niecałe 2,4 mln ton nawozów mineralnych w przeliczeniu na czysty składnik, o 19,1% mniej niż rok wcześniej. Nawozów azotowych (w czystym składniku) wyprodukowano o 16,9% mniej (1748 tys. ton), fosforowych o 27,4% mniej (324 tys. ton), a potasowych o 21,3% mniej (307 tys. ton).

Produkcja spada – wraz ze wzrostem cen i spadkiem popytu

Sytuacja Polski nie odbiega od europejskiej – jak podaje MRiRW w informacji przekazanej sejmowej Komisji Rolnictwa, w lepszej sytuacji są jednak kraje trzecie, które nie podchodzą tak rygorystycznie do polityki klimatycznej i mogą mieć dostęp do relatywnie taniego gazu ziemnego, co pozwala im ograniczyć koszty produkcji nawozów.

W 2022 r. zaimportowano o 31,1% więcej nawozów azotowych więcej niż rok wcześniej, ale import nawozów ogółem w ujęciu ilościowym malał już drugi rok z kolei.

„Mniejszy import nawozów był następstwem z jednej strony spadku krajowego popytu na nawozy mineralne w związku z pogorszeniem ekonomicznej opłacalności ich stosowania, z drugiej natomiast – pogorszenia fizycznej dostępności nawozów na europejskim rynku na skutek ograniczeń w produkcji w wielu zakładach w Europie w związku z wysokimi cenami gazu ziemnego. W II półroczu import nawozów ogółem był ilościowo większy niż rok wcześniej o 12,1%, przy czy wzrost importu dotyczył wyłącznie nawozów azotowych i wyniósł niemal 90% r/r, w tym w przypadku mocznika (importowanego przede wszystkim z Algierii, Omanu i USA) był ponad 2-krotny” – tłumaczy ministerstwo.

Ceny spadają

W maju 2023 r. światowe ceny nawozów były mniej więcej na poziomie obserwowanym w lipcu 2021 r. – podaje ministerstwo i dodaje optymistyczną prognozę:

„W trendzie spadkowym są również ceny gazu ziemnego, które mają istotny wpływ na zmiany cen nawozów azotowych (chociaż tendencja spadkowa stopniowo się <wypłaszcza>). W dniu 7 czerwca br. cena gazu TTF w kontraktach terminowych na lipiec 2023 r. wynosiła około 25 euro/MWh. Dla porównania w dniu 26 sierpnia 2022 r. cena tego gazu wzrosła do rekordowego poziomu około 340 euro/MWh, natomiast w dniu rosyjskiej inwazji na Ukrainę wynosiła 134 euro/MWh. Obecne ceny gazu TTF w kontaktach terminowych są o niemal 70% niższe niż rok wcześniej. Taka sytuacja powinna sprzyjać dalszym spadkom cen nawozów zawierających w swoim składzie azot.”

Nawozy azotowe były w kwietniu br. średnio o 22,0% tańsze niż rok wcześniej, ale w przypadku pozostałych grup nawozów mineralnych ceny były wyższe niż przed rokiem. Superfosfaty podrożały w ciągu 12 miesięcy o 25,4%, sól potasowa o 15,7%, a nawozy wieloskładnikowe o 17,4% – podaje ministerstwo, powołując się na analizy IERiGŻ PIB.

W stosunku do cen sprzed dwóch lat ceny nawozów wzrosły ponad dwukrotnie.

Dalej tylko lepiej?

Ministerstwo Rolnictwa spodziewa się poprawy na rynku nawozów.

Chociaż ceny nawozów mineralnych znajdują się nadal na stosunkowo wysokich poziomach, to jednak obserwowana od kilku miesięcy tendencja spadkowa prawdopodobnie będzie się nadal utrwalała w kolejnych miesiącach bieżącego roku – podaje MRiRW. „Uwarunkowania o charakterze podażowym od kilku miesięcy działają w kierunku spadku cen nawozów na krajowym rynku (ceny gazu na europejskim rynku zauważalnie zmalały, wyraźnie potaniały nawozy w handlu światowym, a sytuacja w zakresie importu nawozów do Polski poprawiła się). Ponadto popyt na relatywnie drogie nawozy  (w warunkach spadku cen zbóż i roślin oleistych) jest mniejszy w porównaniu z latami poprzednimi.

IERiGŻ PIB prognozuje, że w IV kwartale br. ceny nawozów będą średnio o niemal 30% niższe niż rok wcześniej (w tym ceny nawozów azotowych obniżą się w największym stopniu). Nawozy mineralne nadal będą jednak około 2–krotnie droższe niż w 2020 r.”