Komisja Europejska zapowiada kolejną derogację w sprawie GAEC 8 – zamiast ugorowania wystarczą rośliny wiążące azot  i/lub międzyplony na 7%  gruntów ornych, uprawiane bez środków ochrony roślin.

Komisja Europejska proponuje dziś umożliwienie rolnikom z UE skorzystania w roku 2024 z odstępstw od przepisów Wspólnej Polityki Rolnej zobowiązujących ich do utrzymywania niektórych obszarów w stanie nieprodukcyjnym.

Wniosek Komisji, przesłany dziś państwom członkowskim, które będą nad nim głosować na posiedzeniu komisji, stanowi pierwszą konkretną odpowiedź polityczną mającą na celu rozwiązanie problemów związanych z dochodami rolników. Jest ono również następstwem wniosków przedstawionych przez kilka Państw Członkowskich na posiedzeniach Rady ds. Rolnictwa.

Aby otrzymać przysługujące im wsparcie w ramach WPR, rolnicy muszą przestrzegać rozszerzonego zestawu dziewięciu norm korzystnych dla środowiska i klimatu. Ta zasada warunkowości ma zastosowanie do blisko 90% użytkowanych użytków rolnych w UE i odgrywa ważną rolę we włączaniu praktyk zrównoważonego rolnictwa do głównego nurtu polityki. Ten zestaw podstawowych norm określa się jako GAEC, co oznacza „dobre warunki rolne zgodne z ochroną środowiska”.

Norma GAEC 8 wymaga między innymi przeznaczenia minimalnej części gruntów ornych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne. To ostatnie odnosi się zazwyczaj do gruntów leżących odłogiem, ale także do obiektów takich jak żywopłoty lub drzewa. Z obowiązku tego zazwyczaj zwolnione są gospodarstwa posiadające mniej niż 10 hektarów gruntów ornych. Obecnie Komisja umożliwia wszystkim rolnikom w UE zwolnienie z tego wymogu i nadal kwalifikowanie się do podstawowej płatności bezpośredniej w ramach WPR.

Zamiast utrzymywać grunty ugorowane lub nieproduktywne na 4% swoich gruntów ornych, rolnicy z UE uprawiający rośliny wiążące azot (takie jak soczewica, groch lub favas) i/lub międzyplony na 7% swoich gruntów ornych będą uznawani za spełniających wymogi wymóg. Międzyplony to rośliny rosnące pomiędzy dwiema uprawami głównymi. Uprawy te mogą służyć jako pasza dla zwierząt lub zielony nawóz. Stosowanie roślin wiążących azot i międzyplonów przynosi szereg korzyści środowiskowych dla zdrowia gleby, w tym dla różnorodności biologicznej gleby i ograniczenia wymywania składników odżywczych. Aby utrzymać ambicje środowiskowe WPR, uprawy mają być uprawiane bez środków ochrony roślin.

Wniosek Komisji jest starannie skalibrowany, aby zapewnić właściwą równowagę między zapewnieniem odpowiedniej pomocy rolnikom stojącym w obliczu licznych kryzysów z jednej strony, a ochroną różnorodności biologicznej i jakości gleby z drugiej strony.

Środek ten zostanie poddany głosowaniu w nadchodzących dniach przez państwa członkowskie zgromadzone na posiedzeniu komisji. Następnie Komisja przystąpi do formalnego przyjęcia. Rozporządzenie będzie obowiązywać z mocą wsteczną od dnia 1 stycznia 2024 r. Państwa członkowskie, które chcą zastosować odstępstwo na poziomie krajowym, muszą powiadomić Komisję w ciągu 15 dni, aby rolnicy mogli zostać o tym jak najszybciej poinformowani.

Źródło informacji: Komisja Europejska