Rewitalizację – proces wyprowadzania obszarów zdegradowanych ze stanu kryzysowego – prowadziło na koniec 2021 roku 57,7% wszystkich gmin w Polsce.

„Rewitalizacja jest procesem wyprowadzania obszarów zdegradowanych ze stanu kryzysowego, realizowanym w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowanym terytorialnie, prowadzonym przez interesariuszy rewitalizacji. Realizacja tych działań może odbywać się na podstawie jednego z dwóch programów rewitalizacji – przyjętego na podstawie ustawy o rewitalizacji – GPR (tzw. Gminnego Programu Rewitalizacji) lub przyjętego na podstawie ustawy o samorządzie gminnym – PR (tzw. Programu Rewitalizacji). Działania rewitalizacyjne mogą być ponadto prowadzone na podstawie innego dokumentu strategicznego (np. strategii rozwoju gminy) – IDS” – wyjaśnia GUS we wprowadzeniu do informacji sygnalnej „Rewitalizacja w gminach w 2021 r.”.

Stan kryzysu w połowie gmin

W 2021 roku jeden z programów rewitalizacji posiadało 56,3% wszystkich gmin w Polsce, a 35 gmin (1,4% ogółu) prowadziło działania rewitalizacyjne na podstawie innego dokumentu niż program rewitalizacji.

Na koniec 2021 roku działania rewitalizacyjne na podstawie GPR, PR i IDS prowadziło 1428 gmin (tj. 57,7% wszystkich gmin w Polsce) – o 87 gmin mniej niż rok wcześniej.

Największy odsetek gmin posiadających GPR lub PR odnotowano w województwach: kujawsko-pomorskim (88,9%), zachodniopomorskim (83,2%) oraz świętokrzyskim (81,4%), a najmniejszy – w województwie pomorskim (24,4%) i łódzkim (26,6%).

Łącznie w 2021 roku obszar rewitalizacji obejmował 1085,4 tys. ha, co stanowiło 3,5% powierzchni kraju ogółem.  Przeciętnie obszar rewitalizacji zajmował 6,4% powierzchni gminy. Obszar rewitalizacji zamieszkiwało 5076,9 tys. osób, tj. 19,1% ogółu ludności gmin prowadzących procesy rewitalizacji.

32 tys. przedsięwzięć

GUS podsumowuje: „Przyjmowane programy rewitalizacji i przeprowadzane w gminach przedsięwzięcia rewitalizacyjne pozwalają uznać rewitalizację za istotny proces mający na celu podniesienie jakości życia mieszkańców gmin na obszarach dotkniętych kryzysem. Jej znaczenie podkreślane jest w ogólnokrajowych strategiach (Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego) i realizowane w sektorowych politykach (jak np. polityka miejska i polityka przestrzenna kraju).”

W ramach rewitalizacji zaplanowanych było 32,3 tys. przedsięwzięć, w tym 22,7% rozpoczęto, realizowano lub zrealizowano w tym okresie.

GUS odnotowuje następujące efekty prowadzonych działań rewitalizacyjnych w 2021 roku:

– ponad 130 tys. osób udzielono pomocy (w formie stypendiów, dożywiania, pomocy osobom bezdomnym);

– dla blisko 59 tys. uczestników przeprowadzono zajęcia, szkolenia, warsztaty;

– utworzono 2,7 tys. nowych miejsc pracy;

– w 4,9 tys. obiektach zlikwidowano pokrycia azbestowe;

– wyremontowano/wybudowano nowe drogi o długości ponad 600 km oraz ścieżki rowerowe o długości 190 km;

– wyremontowano 0,7 tys. budynków zabytkowych.