W gospodarstwach rolnych prowadzona jest także inna działalność. Dzieje się tak jednak coraz rzadziej.

Jak wskazuje GUS po ostatnim spisie rolnym (2020), liczba gospodarstw prowadzących działalność inną niż rolnicza bezpośrednio związaną z gospodarstwem rolnym spadła od poprzedniego spisu (2010) aż o połowę, a dokładnie o 50,9 proc.

W 2020 r. 24,5 tys. gospodarstw rolnych (1,9% ogółu gospodarstw) prowadziło działalność inną niż rolnicza bezpośrednio związaną z gospodarstwem rolnym.

Jak podkreśla GUS, średnia powierzchnia tych gospodarstw była trzykrotnie większa niż średnia dla ogółu gospodarstw rolnych i wynosiła 34,57 ha użytków rolnych.

Największe powierzchniowo gospodarstwa rolne (średnia powierzchnia UR – 126,55 ha) produkowały energię odnawialną, najmniejsze (8,84 ha) zajmowały się rękodziełem.

Najwyższy odsetek gospodarstw prowadzących działalność inną niż rolnicza odnotowano w przypadku:

• działalności usługowej z wykorzystaniem własnego sprzętu (usługi rolnicze i nierolnicze) – w grupie obszarowej 100 ha i więcej UR (82,1% ogółu gospodarstw tej grupy prowadzących działalność inną niż rolnicza),
• agroturystyki – w grupie obszarowej 1–2 ha UR (33,9%),
• przetwórstwa produktów rolnych – w grupie obszarowej do 1 ha UR (41,7%),
• rękodzieła – w grupie obszarowej 1–2 ha UR (3,7%),
• świadczenia usług zdrowotnych, socjalnych i edukacyjnych – w grupie obszarowej do 1 ha UR włącznie (3,2%),
• akwakultury – w grupie obszarowej 10–15 ha UR (2,9%),
• przetwarzania drewna – w grupie obszarowej 3–5 ha UR (3,0%),
• wytwarzania energii odnawialnej na rynek – w grupie obszarowej 100 ha i więcej UR (1,8%),
• innych działalności (np. prowadzenie sklepu, w którym są sprzedawane produkty gospodarstwa rolnego) – w grupie obszarowej 3–5 ha UR (31,9% ogółu gospodarstw tej grupy prowadzących działalność inną niż rolnicza).

Udział przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług z działalności innej niż rolnicza bezpośrednio związanej z gospodarstwem rolnym w ogólnej sprzedaży gospodarstwa rolnego też znacznie zmalał między spisami:

• nie przekraczał 10% w przypadku 42,5% ogółu gospodarstw prowadzących działalność inną niż rolnicza (38,0% w 2010 r.),
• mieścił się w przedziale 11–50% dla 29,7% omawianych gospodarstw (27,8% w 2010 r.),
• wynosił ponad 50% w przypadku 27,8% (34,1% w 2010 r.) gospodarstw prowadzących działalność inną niż rolnicza.

Wreszcie informacja dla zwolenników pozbawiania dopłat rolników osiągających dochód inny niż rolniczy (tj. niebędących zdaniem niektórych „aktywnym rolnikiem”):

„Przychody z działalności innej niż rolnicza były większe niż z działalności rolniczej przede wszystkim w gospodarstwach najmniejszych do 5 ha UR (38,3% ogółu omawianych gospodarstw).

Dla porównania, sytuacja ta dotyczyła 14,6% gospodarstw rolnych o powierzchni użytków rolnych 15 ha i więcej.”

Więcej o „aktywnym rolniku”:

RPO pyta MRiRW o definicję aktywnego rolnika

RPO pyta MRiRW o definicję aktywnego rolnika