W Rzeszowie trwa Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Perspektywy rozwoju polskiej wsi w kontekście zrównoważonego rozwoju”.

Konferencja jest branżowa, ale jej tematyka – interdyscyplinarna. Publikacja, która jej towarzyszy, pokazuje, że można dbać o klimat, mieć znakomitą żywność i nie umrzeć z głodu. Nie ma możliwości, aby rozwiązać trudne problemy w łatwy sposób – mówił podczas otwarcia konferencji dr hab. Andrzej Rozmus, prof. WSIiZ i rektor Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.

Uczelnia dostrzegła te problemy i zaproponowała już nowe kierunki, kształcące specjalistów w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Wystąpienie wprowadzające: „Zintegrowany system wsparcia rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich” wygłosił dr Wojciech Misiąg, prof. WSIiZ, Instytut Badań i Analiz Finansowych WSIiZ.

Czy dobrze wydajemy pieniądze na rolnictwo? – pytał i wskazywał, że system wsparcia rolnictwa i wsi pokazuje wiele błędów, przede wszystkim brak zarządzania systemowego. Mamy zapisaną politykę, ale nie widać jej wpływu na podejmowane decyzje – wskazywał profesor. Brak koordynacji międzyresortowej. Mamy małe gospodarstwa, jest mała wydajność pracy. Wiele z małych gospodarstw nie żyje z produkcji, a ze wsparcia o charakterze socjalnym. Tylko 3 proc. to gospodarstwa ekologiczne, ich udział w produkcji jest jeszcze mniejszy. Wieś się wyludnia. Są braki w infrastrukturze. Co z tym możemy zrobić? Chcemy zaproponować zmiany systemu.

Profesor wskazał, że powinny one uwzględniać sześć pozycji:

1. Efektywny sektor żywnościowy – od rolnictwa po przetwórstwo produkuje coś, co nie jest trucizną
2. Wysoka jakość żywności – co dotyczy całego łańcucha dostaw.
3. Zrozumienie przez obywateli, co to znaczy korzystać lub nie korzystać z dobrej żywności – co zapewni popyt na lepszą żywność.
4. Efektywne wykorzystanie zasobów i ochrona środowiska.
5. Dobrze funkcjonujące rynki rolne.
6. Potrzeba wzmocnienia samorządów wiejskich.

Ze wszystkim tym mamy obecnie problem.

Profesor wskazał na konieczność wykluczenia z systemu wsparcia gospodarstw nietowarowych, skoordynowania rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich, wprowadzenie obowiązku rachunkowości i sprawozdawczości, przekazanie gminom klasyfikacji gruntów na potrzeby wymiaru podatku rolnego, wzmocnienie roli spółdzielni, wzmocnienie kontroli jakości żywności.

Przedefiniowania wymaga definicja obszaru wiejskiego – z systemu wyznaczenia gmin wiejskich trzeba wyłączyć tereny nie mające charakteru rolniczego. W ramach programu rozwoju obszarów wiejskich trzeba zadbać o tereny rolnicze, wykluczyć ze wsparcia okolice wielkich miast. Niezbędne jest wsparcie szkoleń dla odchodzących z rolnictwa. Trzeba powiązać dostęp do środków publicznych ze skutkami dla środowiska – nie można finansować betonowania czy naruszania zasad nowożenia.

Konieczne jest wzmocnienie finansów samorządowych – trzeba dostosować zadania i kompetencje do tego, co jest regulowane na szczeblu samorządowym.

Towarzysząca konferencji publikacja „Zintegrowany system wsparcia rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich” to raport na temat stanu obecnego polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich, wraz z rekomendacjami działań, które należy podjąć, aby w sposób możliwie efektywny wykorzystać środki publiczne w celu realizacji trzech zasadniczych celów:

– zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego,

– poprawy jakości życia na wsi,

– zdrowego środowiska.

Konferencja „Perspektywy rozwoju polskiej wsi w kontekście Zrównoważonego rozwoju” jest dofinansowana ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą „Nauka dla Społeczeństwa”.