Po dwóch latach rosyjskiej agresji w społeczeństwie ukraińskim narasta zmęczenie wojną, dlatego najważniejsze jest utrzymanie obecnego poziomu wsparcia, dostosowanego do zmieniających się potrzeb.

Eksperci rekomendują m.in. pomoc zaniedbanym dotąd grupom, wypełnienie luk w przepisach dotyczących opieki zdrowotnej oraz współpracę międzysektorową w celu przeciwdziałania rosyjskiej dezinformacji – wynika z raportu Fundacji W4UA.

15 lutego w Centrum Prasowym PAP miała miejsce prezentacja raportu Fundacji World for Ukraine (W4UA). Zawiera on rekomendacje dla rządów, organizacji pozarządowych, biznesu, uczelni oraz mediów, wypracowane podczas ponad 35 debat eksperckich, prezentacji i warsztatów, które odbyły się 28-29 września 2023 r. w trakcie drugiej edycji szczytu World for Ukraine w Rzeszowie.

– Raport, bardzo kompleksowy, jest wynikiem ciężkiej pracy i poświęcenia tych, którzy nie zapomnieli. Stanowi świadectwo rozwoju i stabilizacji organizacji humanitarnych. Zawiera wnioski, jakie wyciągnęli eksperci i tworzy rekomendacje, ale też mówi o wyzwaniach, które stoją przed Ukrainą – zaznaczyła Klaudia Klonowska, członek zarządu Fundacji W4UA, współautorka raportu.

Raport składa się z siedmiu rozdziałów. Pierwszy zawiera rekomendacje dotyczące pomocy dla grup szczególnie wrażliwych: osób starszych, niepełnosprawnych, powracających z wojny żołnierzy. W drugim są wskazówki odnoszące się do etyki w organizowaniu pomocy – takich jak zasada transparentności. Trzeci dotyczy zdrowia psychicznego dzieci, osób starszych i weteranów z wojenną traumą. Czwarty mówi o zbrodniach wojennych na Ukrainie. Piąty wskazuje na możliwości dla zagranicznych inwestorów. W szóstym ukazane są wyzwania związane z powojenną odbudową i modernizacją infrastruktury. Natomiast siódmy rozdział to wskazówki dla mediów obejmujące walkę z rosyjską dezinformacją.

– Efektem trwającej blisko dwa lata pełnoskalowej rosyjskiej agresji jest zmęczenie społeczeństwa, zmęczenie medialne. Jednak pomimo wyzwań współpraca gospodarcza pomiędzy Polską i Ukrainą zacieśnia się, a potencjał, który tkwi w tym, że W4UA jest hubem dla organizacji pozarządowych, przedstawicieli biznesu i rządu sprawia, że finalny efekt tego co robimy, niesie pozytywne skutki – podkreślił Bartosz Staniszewski, członek zarządu Fundacji World for Ukraine.

Podczas konferencji prasowej prof. Paweł Kowal z Ministerstwa Spraw Zagranicznych, pełnomocnik rządu RP ds. odbudowy Ukrainy wskazał, że najważniejszym obecnie zadaniem jest dostarczenie Ukrainie amunicji i broni – w tym “wunderwaffe”, czyli rakiet dalekiego zasięgu, które dosięgną celów o strategicznym znaczeniu dla wroga.

– Tu konieczne jest wsparcie UE i USA. Ale ważne jest też powiązanie w głowach wyborców tego, co dzieje się na froncie z korzyściami gospodarczymi – jak rosnąca wymiana handlowa z Ukrainą czy nowe miejsca pracy – zaznaczył Paweł Kowal.

Ekspert dodał, że w ostatnim czasie w Polsce kwestia wymiany handlowej z Ukrainą toczy się w cieniu lokalnych konfliktów. Dlatego opowieść o relacjach polsko-ukraińskich wymaga dzisiaj pokazania realnych problemów, ale na tle danych z globalnej gospodarki układających się w dość pozytywną całość.

– Czyli np. mamy problem z pszenicą czy kukurydzą, ale za to rozwijamy przetwórstwo. Punktowe napięcia są naturalnym efektem w procesie zbliżenia Ukrainy do UE, szczególnie w Polsce – kraju tranzytowym. Będziemy bronić rolników, transportowców – bo każde państwo by to robiło. Ale potrzebujemy także zrozumienia po drugiej stronie. Ukraina nie powinna z każdego napięcia robić sprawy >>federalnej<<, odpowiadać >>wy nam nie pomagacie na froncie<< – powiedział przedstawiciel resortu Spraw Zagranicznych.

Oleh Kuts, Konsul Generalny Ukrainy w Lublinie, podkreślił, że w niesieniu pomocy humanitarnej kluczowe znaczenie ma region przygraniczny.

– Region przygraniczny jest hubem – edukacyjnym, współpracy samorządowej, tu możemy zaprosić przedstawicieli innych państw. Podczas wrześniowego szczytu W4UA została m.in. podpisana umowa o współpracy pomiędzy Rzeszowem i Chersoniem. Mogliśmy tam ogarnąć bardzo wiele tematów – jak chociażby rehabilitacji psychologicznej czy walki z rosyjską dezinformacją. Nasze forum jest platformą współpracy dla społeczeństwa obywatelskiego, bo wszyscy walczymy o lepszy świat dla naszych dzieci – podkreślił Oleh Kuts.

Prof. Iryna Degtyarova, przedstawicielka Rektora Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie ds. współpracy z ukraińskimi uniwersytetami, wskazała, że uczelnie wyższe miały ogromny wkład w kluczowe rekomendacje zawarte w raporcie i wysoko ocenia wartość raportu jako źródła wiarygodnej wiedzy.

– Uczelnie mogą skupiać wokół siebie rozmaite środowiska, są centrum rozwoju społecznego. Przykładowo, na SGH istnieje dział studenckie Koło Odbudowy Ukrainy, które przygotowuje przyszłe wizje odbudowy. Należą do niego studenci z Polski, Ukrainy i Białorusi – wyjaśniła ekspertka.

O sile lokalnego społeczeństwa obywatelskiego i dobrych relacjach z ukraińskimi samorządami mówił także Kamil Czyż, kierownik Wydziału Marki Miasta, Współpracy Gospodarczej i Turystyki w Urzędzie Miasta Rzeszów – stolicy innowacji.

– Od dwóch lat Rzeszów jest na czołówkach gazet światowych, mamy tu wszystkie media, żołnierzy natowskich, mnóstwo organizacji pomocowych, przez miasto przeszło ponad 1,5 mln uchodźców i przejechało ponad 200 transportów z pomocą humanitarną, które były przeładowywane w naszej hali sportowej. Poradzenie sobie z tą sytuacją nie byłoby możliwe, gdyby nie to, że społeczeństwo obywatelskie pokazało swoją siłę. Mieliśmy ponad tysiąc wolontariuszy, którzy na trzy zmiany pracowali we wszystkich punktach pomocowych – powiedział Kamil Czyż.

Dodał, że wsparcie dla Ukrainy to nie jest tylko pomoc humanitarna, ale też np. współpraca ampfutbolistow (piłkarzy z amputowanymi kończynami) z Ukrainy i z Polski, dzięki czemu zawodnicy ukraińscy grają w polskiej lidze.

Miasto wspiera także współpracę biznesową. – Sztandarową inicjatywą, którą realizujemy od kilku miesięcy jest >>All for Ukraine<<. Została ona wymyślona przez naszych przedsiębiorców w radzie gospodarczej przy prezydencie miasta i jest realizowana przy wsparciu strony ukraińskiej, m.in. planujemy misję gospodarczą do Ukrainy w maju tego roku – zaznaczył ekspert.

Uzupełnił, że szczyt World for Ukraine w tym roku odbędzie się w dniach 18-19 września w G2A Arena w Rzeszowie-Jasionce

– Dla nas to bardzo ważne, bo w tym miejscu spotykają się wszyscy, których dotyczy sprawa ukraińska: organizacje humanitarne, wolontariusze, biznes, administracja, uczelnie. Nie wyobrażamy sobie innego miejsca, żeby to robić, bo w Rzeszowie ci wszyscy ludzie już są – powiedział Kamil Czyż.

Źródło informacji: PAP MediaRoom