Wkrótce wprowadzi je do planu Komitet Monitorujący PS dla WPR. Będzie nowy ekoschemat i prosta płatność dla małych gospodarstw.

Zmiany są konsekwencją uproszczeń zaproponowanych przez Komisję Europejską.

Więcej:

WPR do zmiany – jest rozporządzenie KE

WPR do zmiany – jest rozporządzenie KE

Nowy ekoschemat umożliwi rolnikom dobrowolne przeznaczanie gruntów ornych na grunty wyłączone z produkcji, będzie na nich obowiązywał zakaz wypasu i koszenia oraz zakaz stosowania środków ochrony roślin.

Natomiast wdrożenie na lata 2024-2027 Interwencji I 1.1 Płatność dla małych gospodarstw stanowi odpowiedź na postulaty wielokrotnie zgłaszane przez rolników i organizacje rolnicze.

Na co dokładniej  – najprawdopodobniej – wyrazi zgodę Komitet Monitorujący?

Nowy ekoschemat „Grunty wyłączone z produkcji”

Płatność będzie przyznawana:

• rolnikom aktywnym zawodowo;
• za przeznaczenie powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie na obszary wyłączone z produkcji, na których nie jest prowadzona produkcja (w tym wypas i koszenie) w terminie od 1 stycznia do 31 lipca;
• do powierzchni nie większej niż 4% powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie.

Szacowana stawka płatności wyliczona przez IERiGŻ-PIB wynosi ok. 563 zł/ha, tj. ok. 126,52 EUR/ha.

Przewiduje się, że corocznie wsparciem objętych będzie ok. 217 tys. ha gruntów ornych.

W zależności od zainteresowania ekoschematem, faktyczna stawka może być niższa lub wyższa (w granicach stawki minimalnej i maksymalnej):

– stawka minimalna stanowi 70% stawki podstawowej, czyli  394,1 zł/ha, tj. ok. 88,56 EUR/ha.

– stawka maksymalna stanowi 110% stawki podstawowej, czyli 619 zł/ha, tj. ok. 139,10 EUR/ha.

Ze względu na to, że w 2023 r. nie została wykorzystana cała koperta finansowa w ramach ekoschematu Dobrostan zwierząt, proponuje się przesunięcie ok. 27,5 mln EUR/rocznie (w roku 2027 byłoby to 24,4 mln EUR) z tego ekoschematu, tak aby sfinansować nowy ekoschemat.

W uzasadnieniu podano, że projekt jest następstwem zmian proponowanych w rozporządzeniu unijnym dotyczącym norm GAEC: „jeżeli państwo członkowskie zamierza skorzystać z możliwości przewidzianych w tym projekcie, polegających na usunięciu z normy GAEC 8 wymogu dotyczącego przeznaczenia 4% gruntów ornych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne (obejmujące grunty ugorowane i inne elementy nieprodukcyjne), to musi w 2024 r. utworzyć (o ile nie ma takiego ekoschematu) ekoschemat obejmujący praktyki na rzecz zachowania obszarów nieprodukcyjnych, takich jak grunty ugorowane, lub tworzenia nowych elementów krajobrazu na gruntach ornych.

Korzystając z tej możliwości, proponuje się wprowadzenie nowego ekoschematu, który umożliwi rolnikom dobrowolne przeznaczanie gruntów ornych na grunty wyłączone z produkcji, na których będzie obowiązywał zakaz wypasu i koszenia oraz zakaz stosowania środków ochrony roślin.

Rozwiązanie to ma na celu uproszczenie przepisów WPR i jest odpowiedzią na sytuację kryzysową w rolnictwie europejskim.”

Płatność dla małych gospodarstw

Planowane jest wdrożenie płatności dla małych gospodarstw z uwzględnieniem następujących założeń:

• płatność będzie przyznawana rolnikom spełniającym warunki do przyznania podstawowego wsparcia dochodów;
• płatność będzie skierowana do gospodarstw o powierzchni od 1 ha do 5 ha z zastosowaniem stawki ryczałtowej w wysokości 225 EUR/ha;
• rolnik korzystający z płatności dla małych gospodarstw będzie mógł ubiegać się również o przejściowe wsparcie krajowe.

W uzasadnieniu podano: „Wdrożenie płatności dla małych gospodarstw stanowi odpowiedź na postulaty zgłaszane przez rolników i organizacje rolnicze. O utrzymanie tej płatności wnioskowała m.in. Podkarpacka Izba Rolnicza (pismo Krajowej Rady Izb Rolniczych znak KRIR/JM/191/2024). We wniosku podkreślono m.in., że rolnicy z mniejszych gospodarstw często nie mają technicznych możliwości skorzystania z płatności w ramach ekoschematów. W konsekwencji takie gospodarstwa otrzymują wsparcie w niższej wysokości. Zgodnie z danymi Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) w kampanii 2023 r. o płatność dla małych gospodarstw ubiegało się ok. 196 tys. rolników na łączną powierzchni ok. 525 tys. ha. Ostateczne dane dotyczące liczby beneficjentów i kwalifikującej się powierzchni za 2023 r. będą znane po 30 czerwca 2024 r.”

Płatność zastąpi pozostałe rodzaje płatności bezpośrednich. Wysokość stawki tej płatności będzie wyższa od sumy stawek dwóch podstawowych płatności, tj. Podstawowego wsparcia dochodów i Uzupełniającego redystrybucyjnego wsparcia dochodów.

Mają być na nią wydzielone środki z koperty przeznaczonej na płatności bezpośrednie w wysokości ok. 184,6 mln EUR/rok. Kwota została ustalona przy założeniu, że wsparciem objęte zostanie 50% powierzchni gospodarstw posiadających do 5 ha użytków rolnych.