Który z komitetów wyborczych przedstawił obiecujący program dla rolników i polskiej wsi? Za nami weekend propozycji przedwyborczych.

Podczas poprzednich wyborów parlamentarnych w 2019 roku największe uznanie zdobył program Prawa i Sprawiedliwości. PiS proponowało wtedy „następujące główne wyzwania polityczne wobec wsi i rolnictwa:

1. Wyrównanie dopłat dla polskich rolników do średniego poziomu w Unii Europejskiej i uzyskanie największych w całej Unii funduszy na rozwój obszarów wiejskich ze Wspólnej Polityki Rolnej UE na lata 2021–2027,
2. Rozszerzenie korzystania przez rolników z funduszy rozwoju obszarów wiejskich i podział tych funduszy w taki sposób, by skierowane zostały one do możliwie najszerszego grona rolników, do setek tysięcy gospodarstw, w tym zwłaszcza do niewielkich gospodarstw rodzinnych, by mogły one nie tylko zachować i rozwijać, ale również przywrócić ich potencjał produkcyjny;
3. zdecydowane zwiększenie wsparcia dla „zielonego rolnictwa”, uwzględniającego ochronę środowiska, bioróżnorodności i dobrostanu zwierząt, produkującego zdrową żywność (praktyczną realizacją tego wyzwania będzie w szczególności wspierający naturalny chów zwierząt program „Dobrostan plus”);
4. wzmocnienie prawnej i ekonomicznej ochrony gospodarstw rodzinnych, w tym ochrona własności gospodarstw oraz zapewnienie stabilizacji dochodów rolniczych i opłacalnych cen płodów rolnych;
5. Konsekwentne wyrównywanie warunków życia Polaków na wsi i w mieście.”

Czy plany te udało się zrealizować?

“Lokalna półka” PiS

Jeśli nawet nie, to tym razem PiS zaproponowało krótszą listę. Zważywszy poziom  tej propozycji, można się tylko cieszyć, że pomysłów nie mnożono. Do rolników skierowany jest tylko jeden „konkret” PiS: „Lokalna półka”. Ma polegać na „zobowiązaniu” sieci handlowych do współpracy z lokalnymi rolnikami. Program “Lokalna półka” to „obowiązek, aby markety w swojej ofercie miały minimum 2/3 owoców, warzyw, produktów mlecznych i mięsnych oraz pieczywa pochodzących od lokalnych dostawców” – podano na Twitterze PiS.

Więcej:

„Lokalna półka” czy przedwyborcza mina? 

I wydawało się, że nic głupszego już nikt nie zaproponuje w tych wyborach.

I nie zaproponował.

Koalicja Obywatelska też chce „Lokalnej półki”

Ale propozycję PiS… powtórzyła po kilku dniach Koalicja Obywatelska. Nieco skromniej. KO zapowiada „minimum 50 proc. strategicznych produktów żywnościowych z Polski w sklepach”. Nie podano, jak KO osiągnie ten cel – też zobowiąże, czy poprosi, a może dopłaci? I co to znaczy, że produkty mają być „z Polski”? I jak i od czego obliczone będzie 50 proc.? A może już jest osiągnięty ten cel? Nie wiadomo.

Nie wiadomo też, czy KO planuje wystąpienie Polski z UE. W każdym razie – jako że zwykle to KO zarzucała PiS dążenie do wypisania nas z zacnego unijnego towarzystwa – trzeba mieć nadzieję, że KO nie doniesie teraz do UE na antywspólnotowe plany PiS, UE sama ich nie zauważy, a po wyborach się o tym niefortunnym zamiarze ograniczania wolnego unijnego rynku łatwo zapomni, jako o wymagającym zmiany unijnych traktatów, do czego nam daleko.

KO podała też takie – tyleż wiecznie żywe, co nad wyraz ogólne i nic nieznaczące, a i bliskie PiS i znane od lat – hasła, jak:

„nowoczesne targowiska w każdym mieście

zwiększanie przestrzeni magazynowej, nowy port zbożowy w Gdańsku

hodowla świń, koszt bioasekuracji z budżetu państwa

fundusz stabilizacyjny, pokrycie strat spowodowanych oszustwami pośredników i szkodami łowieckimi

wsparcie dla inwestycji w biogazownie, fotowoltaikę oraz pompy ciepła

budowa lokalnych systemów zatrzymujących wodę w glebie.”

„Trzecia droga”, czyli którędy na manowce?

„Trzecia droga” ogłosiła w swoim programie odważną zapowiedź ukrytą w haśle „Opłacalne rolnictwo”, ale trudno ją nawet komentować. To tak, jakby krytykować głoszenie pobożnych życzeń i zarzucać brak logiki westchnieniom. W rozwinięciu hasła „Opłacalne rolnictwo” czytamy np. takie zobowiązanie na tematy bliskie obu powyższym komitetom wyborczym: „Będziemy działać na rzecz poprawy opłacalności produkcji poprzez skup płodów rolnych na potrzeby rezerw materiałowych, wspieranie lokalnego przetwórstwa. Będziemy promować kupowanie lokalnej żywności przez markety oraz stołówki. Będziemy stać na straży jakości oraz rynku wewnętrznego poprzez kontrolę jakości importowanej żywności.”

To jest oczywiście potrzebne – tylko którędy do tego dojść? Nie powiedziano. A to, co powiedziano, to tak jakby przekonywać, że rządząc zapewni się opłacalność gospodarki. Każdy by chciał, tylko jak to zrobić?

Na czym w szczególności ma polegać „promowanie kupowania lokalnej żywności przez markety oraz stołówki”? A więc jednak dopłaty dla marketów i stołówek?

Będzie lepiej?

Poza tymi komitetami żaden inny nie podał swoich planów dotyczących rolnictwa.

Może to i dobrze…

Bo przecież trudno uznać za program ogłoszoną przez Konfederację zapowiedź: „Odrzucamy Krajowy Plan Strategiczny i nowe zasady Wspólnej Polityki Rolnej zbudowanej na założeniach Europejskiego Zielonego Ładu” i tym podobne sformułowania, skoro nie podano, czym obecne regulacje zostaną zastąpione. Z przedstawionego programu „Konstytucja wolności” wiadomo, czego ten komitet nie chce, ale czego chce i jak to zrobi – nie powiedział. A to byłoby ciekawe, bo wszystko, co odrzuca, wiąże się z odrzuceniem członkostwa w UE, wymaga więc zastąpienia innym systemem – którego nie pokazano. Czy zatem ideał to trwanie w próżni? I czy takie trwanie jest realne? “Żeby niczego nie było” – to też stare hasło wyborcze.

A jaka jest szansa zrealizowania ogłoszonych zamiarów, zwłaszcza tego najpoważniejszego –  dotyczącego zapewnienia polskim towarom gwarantowanego miejsca na sklepowych półkach? Żadna. Można to osiągnąć tylko działając – konsekwentnie i rozumnie, a nie zapowiadając nieprzemyślane działania. Niektórym się udało – nawet zajęli sklepowe półki i rynki innych krajów. I to funkcjonując w ramach systemu UE i unijnego wspólnego rynku…