Co wiadomo o zamiarach, możliwościach i wynikach dotychczasowych działań nowego ministra rolnictwa Roberta Telusa?

Zanim poznaliśmy zamierzenia nowego ministra rolnictwa Roberta Telusa, wykonał on już pierwszą czynność jako minister: zwołał sztab kryzysowy i obiecał, że będzie go zwoływał co najmniej raz, a może nawet dwa razy w tygodniu.

Więcej: Telus walczy z kryzysem

Następnego dnia udał się na granicę z Ukrainą i uzyskał od ministra Ukrainy zapewnienie, że więcej eksportu pszenicy z tego kraju do Polski aż do żniw nie będzie.

Dziś odbywają się kolejne rozmowy z przedstawicielami rolników – przyjechali nawet zza granicy, a na wieczór zapowiedziano kolejne zebranie sztabu kryzysowego.

Na efekty tych wytężonych prac i doniosłych zapowiedzi przyjdzie jednak poczekać. Tymczasem warto przyjrzeć się dotychczasowemu dorobkowi nowego ministra rolnictwa.

Życiorys rolnika-inżyniera ochrony środowiska

Oficjalny życiorys Roberta Telusa zamieszczony na stronie internetowej MRiRW podaje, że z wykształcenia jest on inżynierem środowiska, ma czworo dzieci własnych i pięcioro przysposobionych. „Swój czas wolny najchętniej spędza w rodzinnym gronie. Jego pasją jest hodowla koni” – podano.

Wcześniej pracował jako dyrektor Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony Środowiska w Łodzi, przez wiele lat kierował także Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej w Opocznie. Przez dwie kadencje pełnił funkcję radnego Rady Powiatu opoczyńskiego.

Od 2011 roku jest posłem, a od 2019 roku przewodniczy Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Podkomisji stałej do spraw monitoringu Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej oraz od 2021 r. Podkomisji stałej do spraw monitoringu zwalczania Afrykańskiego Pomoru Świń oraz innych chorób zakaźnych zwierząt gospodarskich.

Od 2021 r. jest zastępcą przewodniczącego Podkomisji stałej do spraw odnawialnych źródeł energii i nadzoru nad inwestycjami w energetykę jądrową. Jest również członkiem sejmowej Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych.

Należy też do stałych delegacji parlamentarnych i grup bilateralnych; jest przewodniczącym Polsko-Łotewskiej Grupy Parlamentarnej oraz wiceprzewodniczącym Polsko-Armeńskiej Grupy Parlamentarnej.

Pełni również funkcję przewodniczącego Parlamentarnego Zespołu Członków i Sympatyków Ruchu Światło Życie i Akcji Katolickiej oraz funkcję wiceprzewodniczącego Parlamentarnego Zespołu ds. Sołtysów oraz Parlamentarnego Zespołu Strażaków.

O przynależności do Koła Gospodyń Wiejskich brak informacji.

W 2021 powołany przez premiera Mateusza Morawieckiego w skład Rady Doradców Politycznych. Trzeba przypomnieć, że nowy organ premiera doradza Mateuszowi Morawieckiemu zarówno w sprawach bieżących, politycznych jak i wdrażania oraz realizacji Nowego Polskiego Ładu. Do głównych zadań rady będzie należało dokonywanie oceny sytuacji polityczno-ekonomicznej kraju – jak przynajmniej zapowiadano.

Życiorys ze strony sejmowej pozwala uzupełnić te dane.

Telus tytuł  inżyniera uzyskał w 1996, kończąc studia na Politechnice Krakowskiej, Wydział Inżynierii Środowiska, Ochrona środowiska – miał wówczas 27 lat. W rubryce „zawód” wpisuje jednak „rolnik”.

W Klubie Parlamentarnym Prawo i Sprawiedliwość jest członkiem prezydium.

W oświadczeniu majątkowym złożonym na koniec 2021 roku podaje, że jego gospodarstwo ma ok. 30 ha fizycznych, a 14 przeliczeniowych oraz 32 ha dzierżawy, m.in. od KOWR. W r. 2021 z tytułu jego prowadzenia (gospodarstwo prowadzone wraz z żoną) osiągnął przychód 25 tys. zł. Żona z dzierżaw „wyciągnęła” natomiast 94,8 tys. zł.

W roli posła

Nominacja na stanowisko ministra może dowodzić, że jest uwieńczeniem owocnej dotychczasowej pracy na rzecz wspólnego rolniczego dobra.

Gdy jednak przyjrzeć się wypowiedziom obecnego ministra, można mieć wątpliwości dotyczące jego przenikliwości czy zwykłej zdolności oceny sytuacji.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwyczajowo kierowana była przez posła opozycji, taka rola przypadała np. przed 2015 rokiem Krzysztofowi Jurgielowi, potem Jarosławowi Sachajce. Dopiero w ostatniej kadencji Komisję Rolnictwa objął poseł z partii kierującej resortem.

Mimo to nie widać, aby Komisja Rolnictwa pełniła rolę pomocniczą wobec ministra – nie przejawia inicjatywy, nie proponuje żadnych uregulowań, na ogół bezkrytycznie przyjmuje projekty rządowe, albo zgłasza projekty czy poprawki zgodne ze stanowiskiem rządu. Czasem nawet te poprawki czy uregulowania wywołują szczere zdziwienie posła Roberta Telusa, i obserwujemy np. z jednej strony pochwałę Planu Strategicznego, z drugiej – zdziwienie uregulowaniami dotyczącymi ekoschematów.

Więcej: Telus zastąpi Kowalczyka? 

Kierowanie pracami dwóch podkomisji (Podkomisji stałej do spraw monitoringu Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej oraz Podkomisji stałej do spraw monitoringu zwalczania Afrykańskiego Pomoru Świń oraz innych chorób zakaźnych zwierząt gospodarskich) i współkierowanie pracami kolejnej (Podkomisji stałej do spraw odnawialnych źródeł energii i nadzoru nad inwestycjami w energetykę jądrową) też nie świadczy o aktywności.

Podkomisja stała do spraw monitoringu Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej spotkała się 5 razy (co daje jej średnią raz na rok). Podkomisja stała do spraw monitoringu zwalczania Afrykańskiego Pomoru Świń odbyła siedem spotkań (działa od września 2021 roku, średnią ma więc lepszą, co nie znaczy, że pozwalającą na owocną pracę, a nie tylko poznawanie wyników pracy innych – jak np. opinii NIK o zwalczaniu ASF).

Tak działają dwie podkomisje kierowane przez Telusa – na 8 powołanych przez KRiRW (jedna z nich już zakończyła swoją pracę). Podkomisja stała do spraw odnawialnych źródeł energii, której Telus współprzewodniczył, została powołana przez Komisję do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w połowie 2021 roku i odbyła dotąd trzy spotkania.

Trzeba dodać, że pierwsze spotkanie każdej podkomisji poświęcone jest na wybór Prezydium Podkomisji.

Działalność poselska przyniosła Telusowi w 2021 roku imponujący dochód w wysokości 158 612 zł jako uposażenie poselskie plus 5041 zł z diet.

Trzeba zauważyć, że KRiRW – w odróżnieniu od poprzedniej kadencji – nie odwiedzają rolnicy, nie pełni roli „wentyla bezpieczeństwa”. Teraz jednak do takiej roli – w trakcie nasilających się protestów rolniczych – oddelegowano jej przewodniczącego. Czy skutecznie?

Telus to minister-swojak?

Robert Telus ostro ruszył do pracy. Nie realizuje jednak żadnego własnego planu. Wszystko, co robi, zaplanowano i zaczęto wcześniej.

Więcej: 600 mln zł z budżetu państwa na magazynowanie i eksport pszenicy – polskiej, według oświadczenia

Pasuje jednak świetnie do spełnienia roli “jednego z rolników” – bo wszak urzędnikiem nie jest, a kimś być musi. Wyznaczono mu zadanie ważne przedwyborczo – uładzenia środowiska, mocno przed wyborami rozhuśtanego. Zanim osadzono go w tej roli, zamierzano ponownie umieścić na ministerialnym stołku Jana Krzysztofa Ardanowskiego, też reklamowanego jako trybun ludowy i mającego podobno dobry kontakt z (zwłaszcza z chętnie protestującymi) tzw. organizacjami rolniczymi.

Tu jednak (także partyjna) opozycja była czujna i przypomniała, że toczą się śledztwa dotyczące dwóch ministerialnych „sukcesów” Ardanowskiego.

Więcej: Potrzebna jest obrona pozycji PiS na wsi?

Mamy więc Telusa. Czy okaże się prężnym ministrem, odpowiednim na trudne czasy? Czy raczej marionetką, którą – zanim nawet pan minister zdoła się zorientować – posłużą się ci, którym na tym zależy?

Zobaczymy.

Na razie obserwujmy sceny z przedstawienia pokazującego walkę o elektorat PiS. Na walkę o rolnictwo trzeba poczekać…