Minister rolnictwa Robert Telus poinformował, że dziś rano odbył spotkanie online z ministrem rolnictwa Ukrainy Mykołą Solskim „na temat nowych procedur, które proponuje Ukraina, jeżeli chodzi o wwóz zboża do Unii Europejskiej lub poza Unię Europejską”.

– Nasze stanowisko jest twarde i stanowcze, jeżeli chodzi o zboże. Na rynek polski zboże z Ukrainy nie może wpływać… Strona ukraińska to bardzo dobrze przyjęła… dobrze – znaczy: przyjęła tą naszą argumentację, że my w tej chwili musimy sobie poradzić ze zbożem, które w tym roku zebraliśmy ze żniw, oczywiście jest przed nami kukurydza – mówił minister i dodał, że skarga do WTO jest bezpodstawna – a minister Solski obiecał porozmawiać o tym z ministrem gospodarki i „przemyśleć” wycofanie skargi.

To byłaby dobra rzecz, jeżeli chcemy szukać rozwiązań na dłużej – zaznaczył minister i przytoczył ocenę swojego ukraińskiego odpowiednika, jakoby niektóre wcześniejsze wypowiedzi ukraińskie na ten temat były zbyt emocjonalne i dziś trzeba uspokoić emocje, jeżeli chcemy wypracować mechanizmy, które będą skuteczne wywozu zboża  z Ukrainy i żeby ono docierało tam, gdzie docierało przed wojną i opuszczało Unię Europejską.

– Jesteśmy na ostatniej prostej, jeśli chodzi o dogadanie się z Litwą, żeby kontrole przenieść z granicy ukraińsko-polskiej do portu na Litwie, te kontrole, które będą powodować, że zboże będzie wyjeżdżało poza Unię Europejską. Jesteśmy tu na ostatniej prostej – to jest jeszcze tylko kwestia takich technicznych spraw – żeby tą sprawę dograć. Minister Ukrainy zaproponował, żeby takie same kontrole przenieść na stronę niemiecką, tu mówimy o portach niemieckich – mówił minister i zapowiadał przedyskutowanie tej propozycji ze „swoimi służbami”.

Kolejne spotkanie ma nastąpić „w ciągu tygodnia, dwóch”.

– Popieramy pomysł pana komisarza Wojciechowskiego, że jeżeli taka będzie potrzeba, żeby Unia Europejska również do tego transportu dopłaciła, żeby to zboże pojechało tam, gdzie powinno pojechać – dodał minister.

Dopytywany wyjaśnił, że Ukraina obiecuje niewydawanie licencji na eksport czterech zbóż, objętych teraz embargiem – jeżeli Polska powie, że ich nie potrzebuje. Wymaga to wypracowania w Polsce mechanizmów – miałyby działać też po przystąpieniu Ukrainy do UE.

– Propozycja ukraińska jest taka, że jeżeli ktoś zwróci się do Ukrainy, że chce jakieś zboże przewieźć do Polski, to jeżeli decyzja nasza, polska będzie, że tego zboża nie przyjmujemy, to oni nie wydają licencji. I to miałoby być kontrolowane na granicy – minister określił tą propozycję jako pierwszą, jaka wpłynęła i zapowiedział, że będzie rozpatrzona. W kwestii licencji to Polska miałaby decydować – podkreślił Telus.

Kontrole zboża, które wyjeżdża poza unię muszą być zapewnione tak, aby zboże do UE nie wróciło – już skontrolowane. Zboże transportowane przez Polskę nie byłoby kontrolowane przy wjeździe do Polski.

Wypracowane mechanizmy mogłyby być użyte dla innych produktów.

Minister zapowiedział, że jeszcze w tym tygodniu spodziewa się unijnej zgody na dopłatę 200 zł do tony kukurydzy – to dotyczy wprawdzie ubiegłorocznego skupu, ale mogłoby pomóc firmom podnieść cenę tegorocznego skupu. Jutro odbędzie się konferencja z KSC, która chce skupić dwa razy więcej kukurydzy niż kupowała do tej pory – zapowiedział. Na rynku kukurydzy pomoże też pokrywanie zapłaty za kukurydzę kupioną od rolników przez firmy w ubiegłym roku.

Minister spodziewa się też szybkiej unijnej zgody na wypłatę pomocy do zbóż i roślin oleistych (610 mln zł jest przygotowane, jak zapewnił).