W okresie od 2015 r. ceny produktów rolnych sprzedawanych wzrosły mniej niż ceny towarów i usług nabywanych przez gospodarstwa indywidualne – podaje GUS. Ceny produktów sprzedawanych wzrosły 34,6% wobec wzrostu cen produktów nabywanych o 43,1%.

GUS przedstawił publikację „Ceny w gospodarce narodowej w 2021 r.”, zawierającą analizę dynamiki oraz poziomów cen w podstawowych obszarach gospodarki narodowej, m.in. w rolnictwie.

„W drugim z kolei roku pogorszyły się w 2021 r. rynkowe uwarunkowania w zakresie opłacalności produkcji rolniczej. Wyższe co prawda niż w roku poprzednim były ceny towarowej produkcji rolniczej, zarówno roślinnej, jak i zwierzęcej, jednak nastąpił silniejszy wzrost cen towarów i usług nabywanych przez gospodarstwa indywidualne (o 28,3%) niż cen produktów rolnych sprzedawanych (o 11,8 %). Spowodowało to ukształtowanie się wskaźnika relacji tych cen („nożyce cen”) na jeszcze bardziej niekorzystnym poziomie niż w 2020 r. (87,2 wobec 96,9). Relatywnie niewiele wzrosły ceny produkcji roślinnej (o 2,1%) w porównaniu z dwoma poprzednimi latami (o 11,5% w 2020 r. i o 14,4% w 2019 r.). Więcej niż ceny produkcji roślinnej, wzrosły ceny produkcji zwierzęcej (o 8,7%, po ich spadku o 4,0% w 2020 r.).

Ze względu na obostrzenia związane z pandemią nie było możliwe zebranie informacji o cenach na targowiskach.

Spośród produktów na bieżąco zużywanych w rolnictwie, więcej niż w 2020 r. trzeba było zapłacić za nawozy i polepszacze gleby, energię elektryczną, produkty naftowe oraz pasze dla zwierząt. Wzrosły również ceny większości produktów przyczyniających się do inwestycji w rolnictwie, w tym zwłaszcza maszyn i innych urządzeń oraz zabudowań gospodarczych (niemieszkalnych).

W okresie od 2015 r. ceny produktów rolnych sprzedawanych wrosły mniej niż ceny towarów i usług nabywanych przez gospodarstwa indywidualne” – to podsumowanie GUS sytuacji w rolnictwie.

W porównaniu z 2015 r. wzrost cen produktów rolnych sprzedawanych przez gospodarstwa indywidualne był mniejszy niż cen towarów i usług przez nie nabywanych (34,6% wobec 43,1%).

Potwierdza to wcześniejsze informacje GUS:

Dochód z ha w 2021 roku niższy niż w 2017, czy czeka nas powtórka 2015?

Zważywszy tegoroczną sytuację trzeba już mówić o trzecim z kolei niekorzystnym roku w rolnictwie.

Więcej:

Ile pszenicy kosztuje ciągnik w 2022 roku, a ile kosztował rok temu?

W UE też źle, ale lepiej

W publikacji GUS jest jeszcze porównanie z innymi krajami Unii Europejskiej. Niestety też w większości niekorzystne dla Polski.

„Poza inflacją, której stopa według wskaźnika HICP, była w Polsce jedną z najwyższych w 2021 r. w Unii Europejskiej, dynamika cen w większości głównych obszarów gospodarki w kraju na tle pozostałych krajów członkowskich, pokazywała większą niż przeciętna w UE tendencję wzrostową.

Ceny środków produkcji dla rolnictwa w krajach UE w 2021 r. były wyższe zarówno w porównaniu z rokiem poprzednim (o 10,1%), jak i z 2015 r. (o 14,1%). Najwyższy wzrost odnotowała Litwa (18,4%) i Chorwacja (17,9%), a najniższy – Czechy (5,4%).

W Polsce ceny środków produkcji dla rolnictwa podwyższono bardziej niż przeciętnie w UE (o 12,7%). Zarówno w UE, jak i w Polsce wzrost cen produktów na bieżąco zużywanych w rolnictwie (odpowiednio 11,4% i 13,0%) był znacznie wyższy niż cen produktów przyczyniających się do inwestycji w rolnictwie (odpowiednio: 4,3% i 5,9%). W 2021 r. w porównaniu z 2020 r., wśród produktów na bieżąco zużywanych w rolnictwie najwięcej w UE zdrożały nawozy i polepszacze gleby (o 27,5%), przy czym w Polsce wzrost ten było nieco niższy (o 21,5%). Znaczny wzrost cen dotyczył również energii elektrycznej i produktów naftowych (w UE – o 21,8%, w Polsce – o 17,2%) oraz pasz dla zwierząt (w UE – o 14,2% wobec o 10,1% w Polsce). Najwolniej rosły ceny środków ochrony roślin (w UE – o 1,8%, w Polsce – o 2,8%).

Spośród produktów przyczyniających się do inwestycji w rolnictwie najbardziej w 2021 r. podwyższono w UE ceny zabudowań gospodarczych (niemieszkalnych) – o 7,5%, a w Polsce – 3,4%, jak również ceny budynków (w UE – o 7,3%, w Polsce – o 3,1%). Najwolniej w UE rosły ceny maszyn i innych urządzeń (o 2,6%), podczas gdy w Polsce była to grupa produktów, w której odnotowano największy wzrost cen (o 8,6%)” – podaje GUS.

Ceny produkcji rolniczej rosną wolniej w Polsce

Wzrost cen produktów rolnych w Polsce następuje wolniej niż w całej UE, a spadek tych cen jest większy.

GUS podaje: „Ceny produktów rolnych w 2021 r. wzrosły zarówno w UE (o 9,3%), jak i w Polsce (o 8,5%), po spadku rok wcześniej w UE o 0,3%, a w Polsce – o 0,5%. Wzrost zanotowano we wszystkich krajach UE oprócz Cypru, gdzie ceny te obniżyły się o 3,3%. W pozostałych krajach UE ceny wzrosły w zróżnicowanej skali. Tak jak w 2020 r., najwyższy wzrost miał miejsce w Bułgarii (20,2%). W podobnej skali podwyższono także ceny produktów rolnych na Węgrzech (o 20,0%).

Najmniejszy wzrost cen spośród krajów UE zarejestrowano w Danii i Malcie (po 2,6%). W UE znacznie więcej podniesiono ceny produktów roślinnych (średnio o 13,6%) niż zwierzęcych (o 4,1%). W Polsce natomiast produkty zwierzęce podrożały bardziej (o 10,5%) niż roślinne (o 6,6%). W stosunku do 2015 r. ceny zarówno produktów roślinnych, jak i zwierzęcych były w UE i w Polsce wyższe.”

Wskaźnik relacji cen („nożyce cen”) produktów rolnych sprzedawanych do towarów i usług zakupywanych począwszy od 2016 roku wynosił w Polsce: 99,0; 110,0; 94,4; 112,1; 96,9; 87,2; w stosunku do 2015 roku wskaźnik ten w 2021 wynosi 97,3.

Wskaźnik relacji cen („nożyce cen”) produktów rolnych sprzedawanych do towarów i usług zakupywanych na cele bieżącej produkcji rolniczej i inwestycyjnej począwszy od 2016 roku wynosił w Polsce: 99,1; 110,0; 94,1; 111,7; 97,5; 83,3; w stosunku do 2015 roku wskaźnik ten w 2021 wynosi 93,0.

Od 2016 roku tylko dwa razy „nożyce cen” (w 2017 i 2019 roku) były więc dla rolników korzystne, a spadek opłacalności z 2021 roku był wyjątkowo duży. Czego można spodziewać się po podsumowaniu 2022 roku?