Normy GAEC po zmianach będą bardziej życiowe?
Fot. Isabel Perelló z Pixabay
Normy GAEC po zmianach będą bardziej życiowe?
Fot. Isabel Perelló z Pixabay
Co nam zostało z norm GAEC w 2024 roku?
Stosowanie trzech norm GAEC zmienia się w Polsce na podstawie zmian wprowadzanych w UE.
Unia Europejska wkrótce opublikuje przygotowywane rozporządzenie, ale obowiązywać ma ono już od początku 2024 roku.
Więcej:
Jak przypomina MRiRW, wprowadza ono zgodę na przeniesienie obowiązkowego w zamiarze ugorowania (GAEC 8) do dobrowolnego ekoschematu i na zwolnienia gospodarstw do 10 ha z kontroli i sankcji za niespełnienie warunkowości.
Daje też państwom członkowskim więcej swobody przy stosowaniu szczególnych zwolnień czy tymczasowych odstępstw.
Zmiany wprowadzane rozporządzeniem wynikają z innego podejścia do trzech norm GAEC.
Jak podaje MRiRW, zmiany obejmują:
– uproszczenia w normie dot. obowiązku utrzymania okrywy glebowej (tzw. GAEC 6) – państwo członkowskie będzie miało swobodę w decydowaniu, w jakim okresie roku ustanowić obowiązek utrzymania okrywy glebowej – ma obowiązywać od 1 stycznia 2024 r.;
– uproszczenia w normie dot. zmianowania (tzw. GAEC 7) – p.cz. może zdecydować o dodaniu dywersyfikacji upraw jako alternatywy do zmianowania – ma obowiązywać od 1 stycznia 2024 r.;
– zniesienia obowiązku ugorowania 4% gruntów ornych (tzw. GAEC 8) – w zamian p.cz. ma obowiązek ustanowienia odpowiedniego ekoschematu, czyli dobrowolnej i płatnej interwencji dla rolników.
GAEC 6
Jak podaje MRiRW, planowane są następujące zmiany w zakresie normy GAEC 6:
– w przypadku upraw wcześnie zbieranych z pola, tj.: zbóż, rzepaku i rzepiku wprowadzenie obowiązku utrzymania okrywy glebowej w okresie od zbioru plonu głównego do dnia 15 października i dopuszczenie w tym okresie wykonania zabiegów agrotechnicznych umożliwiających wysiew roślin ozimych lub międzyplonów,
➢ w przypadku pozostałych upraw termin utrzymania okrywy glebowej obowiązuje od 1 listopada do 15 lutego następnego roku.
Ponadto:
– wyłączenie upraw późno zbieranych z pola, tj. roślin okopowych, kukurydzy na ziarno, warzyw, roślin zielarskich, po których nie ma możliwości zastosowania działań ochronnych gleby, a także upraw pod osłonami.
– uznaje się za spełniające wymogi normy grunty, na których jest prowadzona produkcja zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego.
GAEC 7
W zakresie normy GAEC 7 planuje się umożliwienie rolnikom wyboru między zmianowaniem a dywersyfikacją.
W przypadku wyboru zmianowania upraw: na 40% GO w gospodarstwie taka sama uprawa nie może być utrzymana rok do roku na tej samej działce.
Ponadto:
➢ proponuje się usunięcie wymogu, aby na wszystkich gruntach w gospodarstwie, taka sama uprawa w plonie głównym była prowadzona nie dłużej niż 3 lata;
➢ powyższe zasady odnośnie zmianowania nie obowiązują w przypadku uprawy kukurydzy nasiennej.
W przypadku wyboru dywersyfikacji upraw dla gospodarstw o powierzchni:
(i) od 10 do 30 ha GO wystarczy posiadać 2 uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75%;
(ii) powyżej 30 ha GO wystarczy posiadać 3 uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75%, a dwie uprawy główne więcej niż 95%.
GAEC 8
W zakresie normy GAEC 8 od 2024 r. nastąpi zniesienie obowiązku przeznaczenia co najmniej 4% powierzchni gruntów ornych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne oraz wdrożenie ekoschematu, dotyczącego wyłączenia gruntów ornych z produkcji – płatnego i dobrowolnego dla rolników.
W zakresie Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone PROW 2014-2020 oraz płatności ekologicznych PROW 2014-2020 i PS 2023-2027 planuje się utrzymanie dotychczasowych zasad w zakresie ugorowania, tj. możliwość ugorowania na powierzchni do 4% GO. Do takich gruntów ugorowanych będzie przyznawana płatność w ramach ww. instrumentów ale nie będzie przysługiwała płatność w ramach nowego ekoschematu dot. ugorowania – podaje MRiRW.
Więcej o nowym ekoschemacie dotyczącym ugorowania i ryczałtowej płatności dla małych gospodarstw:
Ugorowanie i ryczałt trafiają do Planu Strategicznego dla WPR