Niektórzy podają, że Polska nie otrzyma środków należnych z Unii Europejskiej. Czy naprawdę jest zagrożona realizacja unijnych polityk? Czy może się okazać, że nie będzie np. dopłat bezpośrednich?

Polska zawarła z Komisją Europejską Umowę Partnerstwa i uzgodniła Plan strategiczny dla WPR.

Co już przyjęto?

Polska Umowa Partnerstwa oraz 4 programy – Fundusze Europejskie na Inwestycje, Klimat i Środowisko (FEnIKS), Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG), Fundusze Europejskie Polska Wschodnia (FEPW) i Pomoc Techniczna dla Funduszy Europejskich (PTFE) – zostały już przyjęte przez KE. Pozostałe programy będą przyjęte do końca 2022 r. – zakłada strona polska. To oznacza, że do końca grudnia otrzymamy zaliczki w ramach wszystkich programów.

Dotychczas zaliczki wypłacono dla Pomocy Technicznej, więcej:

MFiPR: wpłynęło 5,5 mln euro z KE na program Pomoc Techniczna dla FE

To zaliczka za lata 2021 i 2022 (0,5 proc. środków na rok, zaliczka jest wypłacana w roku przyjęcia programu).

Pozostałe przyjęte programy zakładają środki w wysokości:

–      Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) – 79,7 mln euro,

–      Fundusze Europejskie na Inwestycje, Klimat i Środowisko (FEnIKS) – 241,8 mln euro;

–     Fundusze Europejskie Polska Wschodnia (FEPW) – 26,5 mln euro.

Zaliczki z tych przyjętych programów wpłyną do końca roku.

Co z pozostałymi programami?

Wszystkie państwa członkowskie muszą spełnić takie same warunki podstawowe. Ich spełnienie nie jest niezbędne do przyjęcia Umowy Partnerstwa i programów oraz otrzymania zaliczki na ich realizację.

Wszystkie warunki podstawowe są takie same dla wszystkich państw członkowskich i obowiązują je w takim samym zakresie.

Spełnienie warunków nie odbywa się na poziomie przekazania Umowy Partnerstwa lecz na poziomie programów. Na mocy decyzji wykonawczej dla każdego z programów, KE określa, czy ocenia, że dany warunek można uznać za spełniony, czy nie. Warunki muszą być spełnione do dnia rozliczenia.

Polska spełnia 14 warunków, a w zakresie pozostałych 6 od dłuższego czasu toczą się rozmowy z KE, mające na celu wyjaśnienie, w jaki sposób warunki te są przez Polskę spełnione. Polska deklaruje spełnienie wszystkich 20 warunków podstawowych dla perspektywy 2021-2027.

Rolnicy bez pieniędzy?

Umowa Partnerstwa jest uzgodnioną z Komisją Europejską kompleksową strategią wykorzystania funduszy europejskich. Stanowi realizację krajowych dokumentów takich jak Strategia Odpowiedzialnego Rozwoju oraz – wynikających z niej – strategii sektorowych (m.in. Strategia Zrównoważonego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa 2030 r., Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2030). Na lata 2023-2027 zakłada kontynuację realizacji dotychczasowych programów krajowych oraz programów regionalnych.

W ramach UP zatwierdzono strategię inwestycyjną z funduszy polityki spójności o wartości 76,5 mld euro, czyli blisko 350 mld zł.

Blisko 44 proc. środków polityki spójności dla Polski otrzymają do bezpośredniego zarządzania województwa – to ponad 33 mld euro.

Więcej:

Polska pozostanie największym beneficjentem polityki spójności

W ramach Umowy Partnerstwa przewiduje się przeznaczenie na rolnictwo i rozwój wsi około 10 mld euro.

Zaliczki i dopłaty bezpośrednie zagrożone?

Środki wypłacone w ramach zaliczek na poczet płatności bezpośrednich finansowanych z budżetu UE podlegają w całości refundacji z budżetu Unii Europejskiej. Następuje to, zgodnie z art. 17 i 18 rozporządzenia 1306/2013, najpóźniej po ok. 2 miesiącach od wypłaty środków. Aby osiągnąć cele WPR określone w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, poszczególne środki objęte zakresem WPR, w tym działania na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, finansowane są poprzez:

a) Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji (EFRG);

b) Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).

Natomiast płatność niezwiązana do tytoniu oraz uzupełniająca płatność podstawowa finansowane są w całości z budżetu krajowego.

Roczny pułap wydatków EFRG składa się z kwot maksymalnych ustalonych dla tego funduszu na podstawie powyższego rozporządzenia.

Przyjęcie w ostatnim dniu sierpnia polskiego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 dało podstawę ubiegania się przez Polskę o środki finansowe z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) oraz z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).

Więcej o zaliczkach i UPP:

Uzupełniająca płatność podstawowa mogłaby wynosić drugie tyle

Zaliczki dopłat bezpośrednich w trakcie wypłacania – a gdzie koniec?