Występowanie grypy ptaków zmusza do ponoszenia kosztów na zapobieganie, wykrywanie i likwidację skutków choroby. Dla budżetu państwa oznacza to wydatki nawet miliardowe.

Na realizację „Krajowego programu mającego na celu wykrycie zakażeń wirusami wywołującymi grypę ptaków (Avian influenza) u drobiu i ptaków dzikich” na 2023 r. zaplanowano 1 697 601,77 zł, z czego ponad 400 000 zł zapłacimy z krajowych środków.

Mimo trwających od lat programów zwalczania, choroba nie ustępuje: w 2021 roku stwierdzono 403 ogniska u drobiu, uśmierceniu i utylizacji poddano 14,2 mln ptaków, a koszty związane z wystąpieniem HPAI w roku 2021 wyniosły prawie 800 mln zł.

Więcej:

Zmodyfikowany program zwalczania grypy ptaków w 2023 roku

W 2022 roku było 68 ognisk, a łącznia liczba drobiu w ogniskach wyniosła 2 070 739.

Jak będzie w tym roku?

Grypa ptaków w 2023 znów w natarciu

Grypa ostro ruszyła do akcji – do dziś w 2023 roku odnotowano już 52 ogniska, a łącznia liczba drobiu w ogniskach to 877 954.

Wzrost liczby ognisk nastąpił już w grudniu 2022 roku.

Czytaj też:

Wraca grypa ptaków

To znacznie więcej niż było w rekordowo złym 2021 roku – w 2021 do 17 lutego były tylko 24 ogniska, marzec zamknięto z 94 ogniskami, najgorszy był kwiecień – na jego koniec ognisk było już 284, a na koniec maja – 335.

Tegoroczne tempo rozprzestrzeniania się choroby jest więc bardzo szybkie.

Trzeba zauważyć, że w 2021 roku 78 ognisk (na 403) odnotowano w chowie przyzagrodowym, z czego kilkanaście towarzyszyło równocześnie prowadzonej komercyjnej hodowli.

W ubiegłym roku tylko 8 ognisk (na 68) stwierdzono w chowie przyzagrodowym, a w obecnym było ich 7 (na 52 ogniska).

To chów komercyjny okazuje się więc najbardziej narażony na chorobę i niesie największe skutki ekonomiczne. W jednym ze styczniowych tegorocznych ognisk było 109 649 sztuk drobiu (brojler kurzy). Rekordowo liczne ognisko w 2021 roku miało 679 586 kurcząt brojlerów.

Jaka pomoc?

Trzeba zauważyć, że wciąż niewielu hodowców ubezpiecza zwierzęta. Liczba ubezpieczonych zwierząt gospodarskich wynosi ok. 22 mln szt. rocznie (w tym głównie drób), a liczba zawartych umów wynosi ok. 810 szt. – to wyliczenie MRiRW z uzasadnienie projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wysokości dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2023 r.

Więcej:

Wciąż niewielu rolników ubezpiecza uprawy i zwierzęta

Grypa w 2021 roku doprowadziła do wypłaty rekordowych odszkodowań.

W końcu listopada 2021 roku wiceminister Szymon Giżyński informował: „Hodowcom wypłacono kwotę 561 669 411,32 zł. Zakończono proces wypłaty wszystkich odszkodowań do ogniska 2021/339” (trzeba zauważyć, że wyliczenie ognisk prowadzono nie latami, ale sezonami: „Za sezon 2020/2021 przyjmuje się okres od 1 listopada 2020 – 31 sierpnia 2021 r. We wskazanym sezonie wykryto łącznie 358 ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI), z czego 19 w 2020 r. i 339 w 2021 r. W ogniskach HPAI uśmiercono łącznie 10 889 838 kur, 2 024 158 indyków, 1 206 644 kaczek, 194 954 gęsi i 7 900 innych ptaków, co łącznie wynosi 14 323 494 sztuk drobiu. Ponadto, w ramach uśmiercania prewencyjnego oraz w gospodarstwach uznanych za kontaktowe uśmiercono 9 221 136 sztuk drobiu w 370 gospodarstwach” – wyliczał wiceminister).

Czy w tym roku będzie podobna pomoc państwa dla hodowców drobiu?

Sprawę reguluje art. 49 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt – przewiduje odszkodowania ze środków budżetu państwa za m.in. kury, kaczki, gęsi, indyki, perlice, przepiórki, kuropatwy, bażanty, strusie (Struthio camelus) zabite lub poddane ubojowi z nakazu organów Inspekcji Weterynaryjnej albo za takie zwierzęta padłe w wyniku zastosowania zabiegów nakazanych przez te organy przy zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania. Odszkodowanie przysługuje również za zniszczone z nakazu organu Inspekcji Weterynaryjnej przy zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania produkty pochodzenia zwierzęcego w rozumieniu przepisów o produktach pochodzenia zwierzęcego, jaja wylęgowe, pasze oraz sprzęt, które nie mogą być poddane odkażaniu.

Otwarta pozostaje kwestia udzielenia nadzwyczajnego wsparcia dla hodowców, o którą trzeba wystąpić do UE.

Niedawno w Sejmie domagał się jej poseł Andrzej Grzyb.

Więcej:

Jakie pomysły na poprawę sytuacji w rolnictwie mają posłowie?